De Voorjaarsnota is bedoeld als opmaat naar de begroting. Het is een voorspelling van ontwikkelingen die wij op ons af zien komen. Een aantal zaken weten wij nog niet. Daarover hopen we de komende maanden, richting begroting, meer duidelijkheid te krijgen. Ons uitgangspunt is en blijft om in het najaar een structureel sluitende begroting te presenteren in het eerstvolgende (2026) of laatste jaar (2029) van het meerjarenperspectief. Daarmee voldoen wij namelijk aan de wetgeving van de BBV waaraan de provincie de gemeentebegroting toetst. Als we hieraan voldoen, komen we niet onder preventief toezicht van de provincie te staan.
Kaders
De uitvoering van het coalitieakkoord staat voor ons voorop. Inhoudelijk is dit ons belangrijkste kader waaraan wij nieuwe ontwikkelingen zullen toetsten. Daarnaast heeft u ons in het coalitieakkoord ook financiële kaders meegegeven. Deze blijven voor ons het uitgangspunt richting de begroting.
- We presenteren een structureel sluitende begroting
- We hanteren voor onze weerstandsratio een absolute ondergrens van 1,0
- We streven naar een minimale solvabiliteit van 20%
- De lokale heffingen bewegen mee met de inflatieontwikkeling. Bij eventuele financiële tegenvallers zoeken wij eerst naar andere opties om deze op te vangen. Het verhogen van de lokale lasten is het allerlaatste redmiddel
Stabiele financiële positie, maar druk op ratio’s
Over het algemeen kunnen we stellen dat we een stabiele financiële positie hebben, waardoor we regie houden op de keuzes die we maken voor de stad. Onze financiële ratio's komen wel meer onder druk te staan, waaronder de weerstandsratio. Het realistischer plannen van onze gebiedsontwikkelingen, maakt dat er verschuivingen plaatsvinden in het storten in de betreffende bestemmingsreserves. Daardoor blijft ons weerstandsvermogen voorlopig toch op peil.
Onzekerheden op lange termijn
Onze stabiele financiële situatie maakt dat we we ons nog geen grote zorgen maken. Ook omdat wij onze risico’s goed in beeld hebben en kansen zien voor extra financiële middelen. Niettemin blijven de onzekerheden vanuit het Rijk en de internationale geopolitieke ontwikkelingen een onzekere factor. De donkere wolk van de kosten van jeugdzorg hangt boven ons hoofd. Het achterblijven van een structurele rijksbijdrage zet onze financiële positie onder druk. In deze Voorjaarsnota kiezen wij er echter voor om nog geen ingrijpende maatregelen te nemen. Wij blijven er namelijk van uitgaan dat het Rijk zijn verantwoordelijkheid neemt en tot passende compensatie overgaat. Als deze uitblijft, zullen wij bij het opstellen van de begroting nadrukkelijker moeten heroverwegen welke keuzes nodig zijn om tot een houdbare financiële koers te komen.
Vooruitkijken naar 2029 en verder
We willen onze financiële huishouding netjes achterlaten voor een volgend college en raad. Om daar goed inzicht in te krijgen, zullen wij daarom in de begroting ook een doorkijk geven naar het financieel perspectief na 2029. We weten namelijk dat er na 2029 kapitaallasten op ons afkomen van enkele nieuwe scholen (zoals vermeld in het IHP), het zwembad en de atletiekbaan. Door u hier meer inzicht in te geven, schetsen wij een realistisch beeld van onze financiële situatie op langere termijn; ook voor een volgend college.
Terughoudendheid met ruimte voor gerichte investeringen
We achten het door de onzekerheden en voorziene ontwikkelingen ná 2029 noodzakelijk om terughoudend te blijven in de (financiële) keuzes die wij maken, zowel in deze Voorjaarsnota als bij het opstellen van de begroting voor 2026. Toch verwachten wij dat er in de begroting mogelijkheden zijn om verder te investeren in de stad om het coalitieakkoord te kunnen uitvoeren. Om dat mogelijk te maken, hebben we nog huiswerk te doen richting begroting. Zoals elk jaar houden wij onze huidige begroting continu kritisch tegen het licht. Richting begroting zullen we ook verkennen hoe wij onze ramingen nog realistischer kunnen maken. Nieuwe voorstellen die extra middelen vragen, beoordelen wij zorgvuldig met het coalitieakkoord als uitgangspunt. Tegelijkertijd blijven wij actief zoeken naar manieren om onze inkomsten te optimaliseren, bijvoorbeeld door efficiënter te werken of het aantrekken van externe financiering.
In gesprek
U heeft in deze Voorjaarsnota inzicht gekregen in alle ontwikkelingen die het college op dit moment nodig acht voor de stad. Omdat we menen dat onze stadsprogramma's nog steeds actueel zijn en de maatschappelijke vraagstukken die daarmee worden aangepakt ook in de komende jaren de nodige aandacht zullen vragen, houden we de focus op de stadsprogramma’s, zowel qua aandacht als qua financiën. In de begroting zullen we opnieuw een zorgvuldige afweging maken om te kijken of we nog meer waarde kunnen toevoegen aan onze stad, maar alleen als dat financieel verantwoord is.
Het is uiteraard uiteindelijk aan u om te bepalen waar we de komende jaren onze middelen voor inzetten. Tijdens de behandeling in de gemeenteraad kunt u aan het college richting geven welke nieuwe ontwikkelingen u graag terug ziet in de begroting. Daarbij geven we u mee om, net als wij, daarin weloverwogen keuzes te maken om onze financiële situatie, nu en in de toekomst, op orde te houden.