Wonen is één van de basisthema's in het coalitieakkoord en heeft een relatie met alle stadsprogramma's. In de Woonvisie (2021) staan de ambities van waaruit we werken. De woningnood is onverminderd groot. De veranderende omstandigheden op de woningmarkt - door stijgende salarissen in combinatie met een blijvend woningtekort, veranderende hypotheekrente en aanhoudende personeelskrapte - blijven in 2025 de nodige extra aandacht vragen.
Heel concreet is de starterslening een belangrijke aanjager gebleken waarmee starters worden geholpen een (nieuwbouw-)woning te kopen. Vanwege het succes is het plafond sneller bereikt dan we hadden voorzien, waardoor deze lening per 2025 helaas on hold moet worden gezet. We kunnen pas weer nieuwe leningen verstrekken als het revolving fund door aflossing weer is opgebouwd. Er komt eind 2024 wel een landelijke starterslening voor nieuwbouwwoningen. Zodra bekend is wanneer deze verstrekt zal worden, doen wij u een voorstel om de lokale verordening starterslening aan te passen.
De Taskforce Woningbouw, die bestaat uit gemeente, woningcorporaties en marktpartijen, helpt om knelpunten vroegtijdig te signaleren en gezamenlijk aan oplossingen te werken. Naast het bouwen van woningen zijn belangrijke thema's: de herstructureringsopgave van de sociale voorraad in met name de Westwijk en Ambacht, wonen en zorg, particuliere woningverbetering en verduurzaming.
De ambities en acties van Wonen als basisthema hebben raakvlakken met alle benoemde stadsprogramma's in het Vlaardingse coalitieakkoord. Meer specifiek zijn de stadsprogramma's Rivierzone, Binnenstad en Westwijk relevant vanwege de aantallen woningbouw en herstructurering; is het programma Nieuwe Energie relevant vanwege de verduurzaming van de gebouwde omgeving, het programma Leefbaar Vlaardingen vanwege de aanpak woonoverlast en het programma Zorgzaam Vlaardingen vanwege de relatie tussen wonen en zorg.
Rijksbeleid Volkshuisvesting
Met de start van de nieuwe coalitie is het landelijk woonbeleid opnieuw in ontwikkeling. Dit biedt kansen, maar zorgt op dit moment ook voor onduidelijkheid over wat er gaat komen. Vooralsnog gaan we verder op de ingezette koers om onze Woonvisie uit te voeren. Zeker is dat het Rijk de huidige woonopgave met een nog actievere rol wil gaan aanpakken. Door wijziging van wet- en regelgeving ontstaat een nieuwe dynamiek op de woningmarkt die lastig te voorspellen is. Met financiële middelen en ondersteuning vanuit het Rijk ontstaan mogelijkheden om het tempo erin te houden, zoals de recent toegekende subsidie Woningbouwimpuls voor projecten in de Westwijk. Ook zijn tal van wetsvoorstellen afgelopen jaar aangenomen of liggen nog ter behandeling bij de Eerste of Tweede kamer. Het nieuwe kabinet zal mogelijk nog wijzigingen aanbrengen in de nieuwe voorstellen. Het nieuwe (beoogde) beleid sluit goed aan bij de lokale ambities die we hebben in Vlaardingen met betrekking tot de ontwikkeling van de voorraad. Wij volgen nauwgezet de landelijke ontwikkelingen en passen die waar mogelijk toe in Vlaardingen. Dit vraagt nadrukkelijk extra inzet en soms ook bijsturing om kansen te verzilveren.
Regionale woningmarktafspraken
Vlaardingen levert haar bijdrage aan het geactualiseerde Regioakkoord 2022 conform de ambities uit de Woonvisie. Aansluitend hierop zijn ook regionale woningbouwafspraken gemaakt met het Rijk in de zogenoemde Realisatieagenda regio Rotterdam. Naast de ambities voor de woningproductie is de zogenoemde 'fair share' van de sociale en middeldure woningbouw onderdeel van deze afspraken. Binnen de gemaakte afspraken zijn kritische succesfactoren benoemd die realisatie in de weg kunnen staan en waarvoor oplossingen gezocht moeten worden. Hierover zijn procesafspraken gemaakt met de betrokken partijen op basis van wederkerige inspanningen. Inmiddels zijn de landelijke en regionale versnellingstafels ingesteld. Zij spelen een rol in het aandragen en oplossen van knelpunten in de woningbouwketen. Vlaardingen heeft samen met de 11 regiogemeenten van het Samenwerkingsverband Wonen regio Rotterdam in 2024 voor de duur van anderhalf jaar een nieuwe regionaal afgestemde verordening woonruimtebemiddeling vastgesteld. Deze verordening is inhoudelijk een voortzetting van de vorige verordening. Dit geeft ruimte om toe te werken naar een herziene verordening waarbij verschillende onderdelen uit de verordening goed tegen het licht worden gehouden en zo nodig aangepast.
Opgave Aandachtsgebieden
Vlaardingen heeft meerdere gebieden aangemerkt als aandachtsgebieden, waar door gestapelde problematiek de woon- en leefomgeving zowel sociaal als fysiek verre van optimaal is. Er wordt intensiever ingezet op structurele verandering in deze kwetsbare gebieden. Met als doel ontwikkelen van draagkrachtige, veilige woon- en leefomgevingen door onder andere te zorgen voor goede kwalitatieve woningen, in een divers aanbod. En het ontwikkelen van een groene, toegankelijke, veilige buitenruimte. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan het vitaliseren van (buurt)netwerken, mede door ontmoeten en verbinden te stimuleren en te faciliteren. En investeren we in het ontwikkelen van methodieken voor sociale interventies.
Omgevingsvisie
In de Omgevingsvisie 2040 bepalen we hoe we omgaan met de beperkte fysieke ruimte in de stad, wat daarbij belangrijk is en wat de ambities en doelen van de stad zijn. Alle belangrijke ontwikkelingen en uitdagingen in onze leefomgeving zijn op een rij gezet. Het gaat om zaken zoals wonen, werken, natuur, klimaat en energie. Het college heeft de ontwerp-omgevingsvisie op 27 augustus 2024 vastgesteld en vrijgegeven voor inspraak. Na verwerking van de zienswijzen zal de Omgevingsvisie 2040 in het 1e kwartaal 2025 worden geagendeerd voor de raad ter vaststelling.
In de ontwerp-omgevingsvisie zijn drie overkoepelende kernambities voor Vlaardingen benoemd:
- Vlaardingen is sociaal, aantrekkelijk en gezond:
We streven ernaar om Vlaardingen te ontwikkelen tot een inclusieve woonstad. Dit komt tot uiting in de plannen voor de ontwikkeling van belangrijke gebieden zoals de Binnenstad, Rivierzone en de Westwijk. Het doel is een stad waar iedereen zich thuis voelt en waarin gezondheid en leefbaarheid centraal staan. - Vlaardingen is toekomstbestendig:
Door groen en blauw (natuur en water) met elkaar te verbinden en ruimte te creëren voor de energietransitie maken we van Vlaardingen een toekomstbestendige stad. We werken aan een duurzame stad die voorbereid is op de uitdagingen van de toekomst, zoals klimaatverandering en de behoefte aan schone energie. - Vlaardingen heeft innovatieve opleiders en werkgevers:
Vlaardingen streeft naar een vitale economie met een beroepsbevolking die goed is opgeleid en past bij de behoeften van de lokale markt. Dit wordt mogelijk gemaakt door een sterk onderwijsaanbod met een focus op mbo-opleidingen gericht op sectoren zoals food, zorg en techniek, die bijdragen aan de innovatiekracht van de stad.
Omgevingsplan
Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet zijn onder andere de geldende bestemmingsplannen van rechtswege opgegaan in het tijdelijk deel van het omgevingsplan. Iedere gemeente heeft tot 1 januari 2032 de tijd om te komen tot een omgevingsplan. In dat omgevingsplan moeten niet alleen de oude bestemmingsplannen omgezet worden in de nieuwe systematiek van de Omgevingsweg, maar ook gedeeltes van gemeentelijke verordeningen en de zogenaamde 'bruidsschat' (landelijke regelgeving die bij inwerkingtreding van de Omgevingswet is overgedragen aan de gemeenten). In 2025 werken we aan de eerste onderdelen aan de hand van een in december 2024 vastgesteld Plan van Aanpak .