Onderwijs (algemeen)
Het onderwijs is de plek waar onze kinderen, jongeren en jongvolwassenen dagelijks gevormd en voorbereid worden om hun plek in te nemen in de samenleving van vandaag en morgen. Onze kinderen zijn de toekomst en wij voelen een gepaste verantwoordelijkheid om het onderwijs zo in te richten dat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen tot inwoners die in hun kracht staan. Echter de wereld om ons heen verandert en dit zet het onderwijs onder druk: personele tekorten in het onderwijs en de jeugdhulp, de veranderde rol van de leerkrachten en werkdruk, thuiszitters, toename van het aantal nieuwkomersleerlingen, opgroeien in armoede, ongelijkheid en segregatie. Het onderwijs ervaart nog steeds bij de leerlingen de naweeën van de coronacrisis en onderwijslockdown (thuisonderwijs). Vanuit de Rijksoverheid zijn gelden voor het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) beschikbaar gesteld om deze achterstanden weer in te halen.
Gemeentelijk Onderwijsachterstandenbeleid (GOAB)
In 2024 geven we uitvoering aan het nieuwe Onderwijskansenbeleid. De gemeente heeft de wettelijke taak voor het zorgdragen van voldoende en kwalitatief goed aanbod voorschoolse educatie voor de doelgroep met een verhoogd risico op taal- en ontwikkelingsachterstand. Deze taak valt onder het Gemeentelijk Onderwijsachterstandenbeleid (GOAB). Wij vinden het als gemeente belangrijk dat alle kinderen hun talenten kunnen ontplooien. Kinderen met (taal)achterstanden zijn een belangrijke doelgroep van het GOAB. Uitbreiding van kansen ligt in het feit dat meer (jongere) kinderen in aanmerking voor voor- en vroegschoolse educatie (VVE) (2- tot 6-jarigen; dit was voorheen vanaf 2,5 jaar). In de Uitvoeringsagenda Onderwijskansenbeleid zijn de doelstellingen in verdere acties uitgezet. Hier gaan we in 2024 mee aan de slag.
Passend onderwijs en jeugdzorg
Met het onderbrengen van alle jeugdhulp bij Mevis, is de invoering van het MVS jeugdmodel en daarmee de transformatie van het sociaal domein in volle gang (zie hoofdstuk Sociaal Domein). Deze ontwikkeling is van invloed op de aansluiting van passend onderwijs en jeugdhulp en de bijbehorende thema’s in onze regio: de aansluiting van de leerlingzorg op de scholen en het wijkteam (zorgstructuren), Onderwijs Zorg Arrangementen (OZA) en Thuiszitters. Het onderwijsveld maakt samen met de kinderopvangorganisaties en andere partners deel uit van het Netwerk ‘Opgroeien door spelen en leren’, één van de vijf netwerken van het MVS jeugdmodel.
Opvang van Oekraïense ontheemden
Vlaardingen loopt landelijk voorop met een grootschalige Langdurige Opvang Oekraïne (LOO). Vanaf medio 2023 wonen ruim 1.000 ontheemden uit Oekraïne in de wijk Mrija, waaronder ongeveer 300 kinderen/jongeren. Het schooljaar 2023/2024 start(te) het onderwijsprogramma voor de leeftijdsgroep primair onderwijs op de tijdelijke school De Vriendschap. Leerlingen in de leeftijd van het voortgezet onderwijs gaan nog naar hun oude nieuwkomersschool of volgen regulier voortgezet onderwijs wanneer zij daar aan toe zijn. Hiermee dragen we zorg voor onderwijskansen aan Oekraïense kinderen.
Vlaardingen mbo-stad
De ambitie om van Vlaardingen een innovatieve mbo-opleidingsstad te maken is opgenomen in het coalitieakkoord 'Groei en bloei voor Vlaardingen'. Voor de verbinding tussen onderwijs en arbeidsmarkt werken wij als gemeente samen in lokale en regionale netwerken. Wij streven er ook in 2024 naar zoveel mogelijk gebruik te maken van deze kracht van buiten. Door de tekorten op de arbeidsmarkt zijn veel bedrijven en sectoren bereid te investeren om (potentiële) arbeidskrachten aan zich te binden. Hierdoor wordt maatschappelijk verantwoord ondernemen gestimuleerd en is er veel perspectief om iedereen een plek op de arbeidsmarkt te bieden.
Voor 2024 voorzien we een aantal ontwikkelingen binnen Vlaardingen mbo-stad. Ten eerste de tekorten op arbeidsmarkt. Bedrijven en sectoren zijn bereid te investeren om (potentiële) arbeidskrachten aan zich te binden. Hierdoor wordt maatschappelijk verantwoord ondernemen gestimuleerd en is er veel perspectief om iedereen een plekje op de arbeidsmarkt te bieden. Door de vergrijzing neemt de nood van de tekorten op de arbeidsmarkt in 2024, en in de jaren daarna, alleen maar toe. Ten tweede is een belangrijk doel is om de bezetting binnen mbo-stad verder op orde te brengen. Bij onze personeelsplanning anticiperen we ook op de mogelijke toewijzing van de regiodeal (rond maart 2024). Ten derde het Nationaal Programma Westwijk. Hierdoor komen er middelen vrij, om tot een integrale en intensievere aanpak te komen. De andere aandachtswijken kunnen hier op meeliften. mbo-stad heeft veel raakvlakken met de wijkaanpak. Daarop zal het komende jaar steeds meer worden ingezet.
Onderwijshuisvesting
In het coalitieakkoord spreken we de ambitie uit dat bij de groei van de stad rekening gehouden wordt met onderwijshuisvesting. Bij ruimtelijke vragen, zoals bij de woningbouwopgave, sluiten we hierbij aan aan zodat er voldoende onderwijs- en kinderopvangplekken zijn voor alle kinderen die in Vlaardingen (komen) wonen. In 2024 gaan we onverminderd door met het uitvoeren van het Integraal Huisvestingsplan (IHP) om zo voor goede, voldoende en gezonde onderwijshuisvesting te zorgen. Het locatie-onderzoek van juni 2023 gebruiken we om voor scholen waarvoor nieuwbouw gepland is een nieuwbouwlocatie te vinden in de stad. In het huidige IHP is (nog) geen rekening gehouden met nieuwe ontwikkelingen zoals het starten van een islamitische basisschool en met de vernieuwbouwplannen van het Groen van Prinsterer. Het starten van de islamitische school is een ministerieel besluit. Wij moeten hier uitvoering aan geven om te voldoen aan de wettelijke zorgplicht voor het bieden van kwalitatief goede onderwijshuisvesting. Specifiek in het stadsprogramma Rivierzone wordt rekening gehouden met een onderwijscampus om de ambitie van Vlaardingen MBO-stad te realiseren.
Stadsprogramma’s
Vanuit het programma Onderwijs, Economie en Haven vindt ook inzet plaats voor het Stadsprogramma Binnenstad. In dit hoofdstuk wordt nader beschreven welke inzet er nodig is voor de het Programma Binnenstad en hoe deze gebruikt wordt. In het hoofdstuk ‘Onderwijs, Economie en Haven beperken we ons tot de 'reguliere' gemeentelijke inzet binnen het programma.
Met name in twee stadsprogramma’s wordt onderwijs genoemd:
- Nieuwe Rivierzone: mbo-campus / Onderwijshuisvesting. Specifiek in het stadsprogramma Rivierzone wordt rekening gehouden met een fysieke campus. Op deze campus wordt het vmbo van Lentiz en het mbo van Albeda gehuisvest. Op deze manier wordt uitvoering gegeven aan de ambitie Vlaardingen mbo-stad.
- Nieuwe Westwijk: Onderwijskansenbeleid en Gelijke Kansen Alliantie. In het kader van het stadsprogramma Nieuwe Westwijk werken we samen met het Programmabureau Westwijk (PBW). Het PBW schrijft uitvoeringsplannen voor specifieke thema's, waarvan onderwijs er één is. Er wordt verbinding gemaakt met de landelijke programma's.
Economie
Werken en ondernemen is als basis benoemd in het Coalitieakkoord om prettig te kunnen wonen, werken en recreëren in onze stad. Wij bevorderen een krachtige lokale en regionale economie met behoud van werkgelegenheid en wij stimuleren nauwe samenwerking tussen het lokale en regionale bedrijfsleven, het maatschappelijk middenveld, het onderwijs en de overheid.
Ondernemers worden nog steeds geconfronteerd met de nodige uitdagingen; de nasleep van de coronamaatregelen/-steunpakketten, inflatie, personeels- en materiaaltekorten, extreem hoog oplopende energiekosten in combinatie met aflopende energiecontracten, duurzaamheidsinvesteringen en logistieke uitdagingen als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Tegelijkertijd zijn er veel nieuwe initiatieven en investeringen in de stad met een economische component, waaronder belangstelling voor het transformeren van commerciële ruimtes naar woningen en bedrijfswoningen.
Stadsprogramma Binnenstad
Vanuit het programma Onderwijs, Economie en Haven vindt ook inzet plaats voor het Stadsprogramma Binnenstad. De toelichting op het programma komt terug in de paragraaf stadsprogramma's.
Bedrijventerreinen en kantorenmarkt
In de nieuwe Nota Bedrijventerreinen hebben wij benoemd hoe we werken aan aantrekkelijke, goed functionerende en toekomstbestendige bedrijventerreinen. De gemeentelijke visie, ambitie en strategie t.a.v. de bedrijventerreinen is uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma dat in 2024 van start gaat. Onderdeel daarvan is op welke plekken wij bedrijven willen verwelkomen en concentreren en waar woningen een plek kunnen krijgen. Een deel van onze bedrijventerrein is relatief verouderd en heeft niet altijd de uitstraling die hoort bij een modern, vitaal bedrijventerrein. Dit geldt bijvoorbeeld voor de panden langs de oostelijke toegangsweg van de stad. Upgrading van deze locaties is gewenst. Een aanzienlijk deel van de economie bestaat uit zakelijke dienstverlening. Hiervoor willen wij voldoende ruimte bieden door een afgewogen kantorenmarktbeleid. Gelet op de actualiteit op de vastgoedmarkt is dit niet acuut, maar we zien het wel als prioriteit om voldoende ruimte te waarborgen.
Om het vestigingsklimaat te verbeteren en te zorgen dat ondernemers veilig kunnen ondernemen, blijft het terugdringen van ondermijning in het bedrijfsleven ook in 2024 een actueel onderwerp. Accountmanagement vanuit de gemeente draagt bij aan het signaleren van ondermijnende activiteiten of mensenhandel of een vermoeden daarvan. Economie draagt daarmee bij aan het stadsprogramma Veilig Vlaardingen.
Per 1 januari 2024 is de Omgevingswet van kracht. Deze wet vergt een optimale en snelle dienstverlening. Met het bespreken van initiatieven via de gemeentelijke intaketafel en Omgevingstafel zijn positieve ervaringen opgedaan om ondernemers snel en goed op weg te helpen. Wij zetten in op verdere verbetering van de dienstverlening aan ondernemers, vermindering van regeldruk en een goede bereikbaarheid via het online Ondernemersloket op de website van de gemeente.
Wij zetten in op een goede aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt zodat Vlaardingers in eigen stad maximaal kans op een passende baan hebben bij één van de veelzijdige ondernemers met kleine en middelgrote bedrijven. In de realisatie van de ambitie Vlaardingen als innovatieve mbo-opleidingsstad en de verbinding onderwijs en arbeidsmarkt ondersteunen wij de Food Innovation Academy en de Zorg Innovatie Academie en werken wij samen in lokale en regionale netwerken.
Structureel contact en relatiebeheer met onze partners, ondernemers en ondernemerscollectieven is en blijft ook in 2024 belangrijk, zodat wij weten wat er speelt en wij hier adequaat op in kunnen spelen binnen de mogelijkheden die de gemeente heeft. Zo werken wij samen aan een levendige en bruisende stad. Ook in 2024 willen wij zoveel mogelijk gebruik maken van de kracht van onze partners. Dit zijn bijvoorbeeld ondernemers, de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH), Economische Adviesraad Vlaardingen (EAV), Riverboard (kopgroep Leven Lang Ontwikkelen), zorgpartijen en onderwijspartijen, Stichting Vlaardingen Partners (SVP), Green Businessclub, IKV Ondernemend Vlaardingen, Stichting Ondernemersfonds Vlaardingen, Koninklijke Horeca Nederland, afd. Vlaardingen (KHN), Stichting Stadshart Vlaardingen (SSV). Ook heeft het faciliteren van evenementenorganisatoren onze extra aandacht om onze stad aantrekkelijk voor bewoners en bezoekers te presenteren.
Detailhandel, horeca en binnenstad
Het nieuwe detailhandelsbeleid geeft primair antwoord op de vraag: waar wel, waar geen en in welke vorm detailhandel is toegestaan in Vlaardingen. Het detailhandelsbeleid moet er zo voor zorgen dat er een goede balans ontstaat in het aanbod voor de Vlaardingse consument en de locaties waar dit aanbod zich mag vestigen. Tevens geeft het detailhandelsbeleid per winkelgebied of sector aan welke ontwikkelingen nodig zijn c.q. verwacht worden en welke rollen daarbij door de gemeente en ook door marktpartijen vervuld worden. Ook bevat het vestigingsbeleid voor zogenaamde flitsbezorgers (‘dark stores’) en mini-supermarkten. In het beleid wordt het toegenomen online koopgedrag belicht, evenals de uitkomsten van het meest recente Koopstromenonderzoek 2021. Dit bevestigde het beeld dat het koopgedrag is veranderd door corona. Hierin gaf de Vlaardingse consument aan dat hij verbeteringen in het winkelaanbod wenste, meer groen, betere faciliteiten en een nettere uitstraling. Over de algemene bereikbaarheid, het stallen van fietsen en de bereikbaarheid met het openbaar vervoer werd positiever gedacht.
De ontwikkelingen in de detailhandel maken het noodzakelijk om de inzet op een compactere binnenstad door te zetten, zodat het winkelaanbod in een aaneengesloten gebied aantrekkelijk gepresenteerd wordt. De binnenstad blijft de belangrijkste winkelvoorziening van Vlaardingen. Ook in de Detailhandelsvisie wordt deze aanpak ondersteund. Over de ontwikkeling van de binnenstad leest u verder in het onderdeel Stadsprogramma Nieuwe Binnenstad.
De maatregelen uit het Ondersteuningsplan horeca lopen tot en met 2024. Volgend jaar zullen wij de maatregelen uit het plan evalueren en de uitkomsten meenemen in nieuw te ontwikkelen horecabeleid. Dit zal onder andere inspelen op de behoeften van de veranderende bevolkingssamenstelling door nieuwe woningbouw en gericht zijn op het versterken van de aantrekkelijkheid van de (binnen)stad.
Citymarketing en vrijetijdseconomie
Citymarketing draagt bij aan de strategische ambities uit de Toekomstvisie Vlaardingen 2020-2040 en het Coalitieakkoord 2022-2026 Groei en Bloei voor Vlaardingen. En het geeft invulling aan de opdracht die de burgemeester van de raad kreeg om het imago van Vlaardingen te versterken. Stichting Vlaardingen Partners werkt sinds 2023 als citymarketingorganisatie met gemeente, ondernemers en andere partners aan het verbeteren van het imago van Vlaardingen als aantrekkelijke stad om te wonen, te bezoeken, te ondernemen en te studeren en aan het behouden en aantrekken van de gewenste doelgroepen. In een subsidieovereenkomst en het Citymarketingplan Vlaardingen is meerjarig vastgelegd welke prestaties stichting Vlaardingen Partners jaarlijks zal verrichten en welke doelen met partners en gemeente worden gesteld. In 2024 zal Vlaardingen naast lokaal ook regionaal steeds meer zichtbaar zijn.
Parallel aan de marketinginspanningen is bestemmingsontwikkeling belangrijk. Het gaat om het versterken en ontwikkelen van het vrijetijdsaanbod voor bewoners en bezoekers (fietsen, wandelen, varen, evenementen, natuur, erfgoed- en cultuurbeleving, winkelen, sporten, horeca etc), maar ook aandacht voor gastvrijheid, bereikbaarheid, een representatieve openbare ruimte en het benutten van de samenwerkingsmogelijkheden met regiogemeenten en marketingorganisaties. Dit werken wij in 2024 uit in het Programma Vrijetijdseconomie.
Havens
Om Vlaardingen haar positie als belangrijke zeehavenstad van Nederland te laten behouden, richten we de aandacht op de veiligheid van de kades, voldoende diepgang van de watergangen en promotie. Het beheer en onderhoud van de havens sluit aan bij het nautisch gebruik van de havens voor zowel de beroeps- als recreatievaart.
Het aantal passanten die de Oude Haven bezoeken is o.a. door de coronacrisis nog steeds niet op het gewenste niveau. Vergrijzing van de doelgroep en hoge brandstofkosten zijn hier ook debet aan. Om de bezettingsgraad van de tijdelijke ligplaatsen te verhogen wordt gekeken of andere doelgroepen de Oude Haven willen aandoen. Voor een veilig en gevarieerd gebruik van de ligplaatsen zal mogelijk de huidige Binnenhavenverordening moeten worden aangepast. Voor de kades van de KW-haven en Buitenhaven wordt onderzocht op welke wijze er een hoogwateroplossing kan komen, waarbij de functionaliteiten van deze havens zo min mogelijk worden verstoord. Wij realiseren walstroom in havens van de gemeente en maken het aantrekkelijk voor schepen om voor hun hotelfunctie daar gebruik van te maken. In de andere havens sturen we met vergunningverlening zoveel mogelijk op gebruik van walstroom.