Paragraaf Stadsprogramma's

In maart 2024 heeft de Raad van State uitspraak gedaan over de 6 ingestelde beroepen tegen 3 bestemmingsplannen. De bestemmingsplannen Maaswijk West (District U) en Eiland van Speyk, samen goed voor bijna 1400 woningen, zijn na publicatie van een beperkte aanpassing in de geluidscompenserende maatregelen (geluidsreductie op geluidsluwere buitenruimten is ’s-nachts niet van toepassing) inmiddels onherroepelijk. In District U worden de aanvragen omgevingsvergunning voorbereid om nog dit jaar te starten met verkoop van de eerste fasen en begin 2025 te starten met herbestemming voormalig hoofdgebouw Unilever tot woningbouw en nieuwbouw sociale woningbouw. Over het Eiland van Speyk wordt nog onderhandeld over het exacte programma en de financiële consequenties (additionele grondopbrengst) daarvan. De milieukundige onderbouwing van de bestemmingsplannen is afdoende gebleken om beroepen van de industrie te pareren. Met bedrijven, Havenbedrijf, Deltalinqs en Provincie wordt wel nog een convenant voorbereid om wonen, werken en leefomgeving na realisering van de woningen zo optimaal mogelijk te laten samengaan.
Voor het bestemmingsplan Maasboulevard/Westhavenkade (New Haven) dient een nadere geur- en geluidberekening ten gevolge van het chinese restaurant aangevuld te worden. Deze berekening wordt opgesteld en naar de Raad van State gestuurd, om ook dit bestemmingsplan onherroepelijk te krijgen. 
In het Museumkwartier is de bouw van de nieuwbouw gestart en wordt ook eindelijk gestart met de restauratie van de erfgoedpanden en realisering van een gemengd appartementenprogramma.
De hoogwateroplossing wordt momenteel technisch uitgewerkt tot een voorlopig en definitief ontwerp, met als doel begin 2025 te starten met de realisatie. Voor alle overige openbare ruimten en infrastructuur binnen de totale Rivierzone wordt op dit moment middels een aanbesteding een partij geselecteerd, die een totaalschetsontwerp met beeldkwaliteitsplan opstelt. Nadere uitwerking van deelgebieden zal daardoor leiden tot een samenhangend geheel, dat de diverse ontwikkelgebieden met elkaar zal verbinden.

Binnen het programma Nieuwe Binnenstad zijn de afgelopen tijd weer stappen, zowel voor de lange als korte termijn. Zo zijn er concrete ingrepen in de buitenruimte gedaan: er is meer groen toegevoegd en de toegevoegde zitjes en speeltuin worden regelmatig gebruikt, wat zorgt voor meer levendigheid in de binnenstad. Daarnaast is voor de lange termijn een aanzet gedaan voor een nieuwe stedenbouwkundige visie, waarin in kaart is gebracht hoe de binnenstad er in de toekomst uit zou kunnen komen te zien. Deze zal komend jaar verder worden uitgewerkt om te komen tot (ruimtelijke) randvoorwaarden voor een verdere ontwikkeling van de Binnenstad. Daarbij wordt onder andere ingezet op het toevoegen van 250-500 woningen, horeca, voorzieningen en een stadspark op het Liesveldviaduct. Verschillende onderzoeken zijn daar nog wel voor nodig de komende tijd om de haalbaarheid hiervan te kunnen beoordelen.
Begin 2024 heeft het programmateam gewerkt aan een gebiedsgerichte bijdrage aan de Omgevingsvisie voor Vlaardingen met daarin de ambities voor de Binnenstad in 2040. Voor komend jaar is een plan gemaakt met projecten om dit jaar nog tot uitvoering te laten komen. Dit als invulling van het amendement Gave Binnenstad. Hierin wordt onder andere het verder vernieuwen en vergroenen van (onderdelen in) de openbare ruimte van de binnenstad voortgezet. Ook zijn daarin openbare kunstprojecten en evenementen opgenomen, die bij kunnen dragen aan de citymarketing. Tenslotte is ook een nieuw programmaplan opgesteld, waarin in kaart is gebracht welke organisatorische maatregelen en financiële middelen voor de komende jaren nodig zijn om deze ambities waar te maken. Inmiddels is de programmaorganisatie in lijn met dit plan uitgebreid en die uitbreiding zal de komende tijd nog doorgezetten. Voor komend jaar is het budget afdoende, zowel voor de benodigde capaciteit als voor de te realiseren projecten in de buitenruimte. Voor de jaren daarna zijn aanvullende middelen nodig om de ambities waar te maken. Deze zullen via het reguliere begrotingsproces worden aangevraagd.

Er is veel energie gestopt in het helpen van kwetsbare huishoudens (huurders en woningeigenaren) met een laag inkomen en een hoge energierekening. Deze hulp bestaat uit het geven van adviezen om de energierekening te verlagen en het gratis aanbrengen van kleine energiebesparende maatregelen, zoals onder meer radiatorfolie, tochtstrips en ledlampen. Medio 2024 zijn circa 1500 Vlaardingse huishoudens op deze wijze geholpen. Daarnaast hebben de beide woningcorporaties dankzij een gemeentelijke subsidie een deel van hun gebruikers geholpen in de vorm van het plaatsen van een energiedisplay en het uitreiken van kleine energiebesparingsmaterialen. Om de slagkracht van de energiehulp aan kwetsbare inkomens te vergroten en de uitvoering ervan te versterken is in januari 2024 de Stichting Energiebank Vlaardingen opgericht. 

De Drevenbuurt is in de Transitievisie Warmte aangewezen als eerste aardgasvrije buurt. In 2022 is een start gemaakt met de participatie. In een intensief traject met bewoners is uitvoerig onderzoek gedaan naar mogelijke aardgasvrije warmtevoorzieningen voor de buurt. In februari 2024 hebben we de raad geïnformeerd over het proces. Betaalbaarheid is een belangrijke voorwaarde in de overstap naar aardgasvrij. Daarom is via de Voorjaarsnota een voorstel gedaan om tot een betaalbare collectieve warmteoplossing te komen.
Ook voor de tweede startbuurt uit de Transitievisie Warmte zijn we gestart met onderzoeken over hoe we de Hoofdstedenbuurt aardgasvrij gaan maken en of we deze aanpak uitbreiden met andere aangrenzende buurten. We doen dit in nauwe samenwerking met de woningcorporaties. In januari hebben we een eerste informatieavond georganiseerd. De aanwezige bewoners waren uitgenodigd om als eerste klankbord te fungeren alvorens de buurt verder te betrekken. De opzet van de avond was vooral gericht op het luisteren naar vragen en geluiden van bewoners.  

De pilot om 10 woningeigenaren te helpen om hun woning aardgasvrij te maken, is geëvalueerd. Mede op basis van de positieve ervaringen wordt de pilot dit jaar opgeschaald. De insteek bij deze opschaling is om 10 Vlaardingse straten aardgasvrij te maken. De werving van deelnemers is medio mei gestart. Na een zorgvuldige voorbereiding is de aanbesteding voor een Woon- en energieloket  gestart. Met een nieuwe uitvoeringsorganisatie werken we integraal verder aan particuliere woningverbetering en energietransitie (isoleren, aardgasvrij maken en dergelijke). We verwachten dat het nieuwe loket in het eerste kwartaal van 2025 van start kan gaan. 

Om de verduurzaming van bedrijven te versnellen hebben we begin dit jaar een aanjager voor bedrijventerreinen aangesteld. De Regiodeal  ‘Alle hens aan dek voor de Waterwegregio‘ vanuit het Rijk is toegewezen aan de gemeenten Vlaardingen, Rotterdam, Maassluis en Schiedam. Er wordt een convenant opgesteld voor de besteding van deze middelen. Duurzaamheid is één van de thema’s waarvoor we deze middelen gaan inzetten, denk hierbij aan ruimte voor circulaire ondernemers en verduurzaming van VVE’s. 

Op 23 maart vond de officiële opening plaats van de twee windturbines van Oeverwind 1. Samen produceren de twee turbines 18.000 megawattuur per jaar aan duurzame stroom. Dat is voldoende groene energie voor 5500 Vlaardingse huishoudens. Als onderdeel van een pilot maakt de gemeente voor een deel van de energiebehoefte van de gemeentelijke organisatie gebruik van elektriciteit die lokaal is opgewekt met deze nieuwe turbines in het Oeverbos. Samen met Maassluis en Schiedam onderzoeken we de verdere ontwikkeling van de potentiële windlocaties Oeverwind 2 en de Beneluxtunnel. 

In de RES-regio wordt ondertussen gewerkt aan een Plan-MER waarmee de RES 1.0 verder geconcretiseerd kan worden. Dit zal een aantal nieuwe zoeklocaties in de regio opleveren. Daarnaast zijn we met Stedin in gesprek over de versterking van het elektriciteitsnet. Hiervoor bereiden we momenteel een pilot ‘buurtaanpak’ voor waarmee we het aantal transformatorhuisjes – eerst in de Zuidbuurt en uiteindelijk in heel Vlaardingen – flink uit kunnen breiden. Daarnaast starten binnenkort de eerste gesprekken over de mogelijke ontwikkeling van een groter elektriciteitsstation (HS/MS). Dit hangt mede af van de elektriciteitsvraag in Vlaardingen: met collectieve warmtevoorzieningen wordt immers minder elektriciteit verbruikt.

Met WarmtelinQ is overeenstemming bereikt over de aanleg van de hoofdtransportleidingen van restwarmte uit de haven, inclusief een warmteoverdrachtsstation (WOS) aan de Burgemeester Heusdenslaan en een drietal aftakpunten die nodig zijn om woningen in Vlaardingen aan te sluiten op een restwarmtenet. De aanleg van het noordelijke tracé in Vlaardingen en de bouw van het warmteoverdrachtsstation is in volle gang. Voor het zuidelijke tracé zijn de afspraken vrijwel rond, loopt de bestemmingsplanprocedure en wordt toegewerkt naar een omgevingsvergunning. De kosten voor de aanleg zijn voor rekening van WarmtelinQ, inclusief het weer opnieuw inrichten van de omgeving waar de leidingen worden gelegd en financiële compensatie van de uren die de gemeentelijke organisatie aan het project heeft besteed.

In het Uitvoeringsprogramma Veilig Vlaardingen 2023-2026 zijn focuspunten, doelen en activiteiten vastgesteld. De focus ligt op de versteviging van de aanpak van ondermijning, intensivering van de aanpak van woonoverlast en versterking van de samenwerking tussen zorg en veiligheid. De doelstellingen en activiteiten uit het Uitvoeringsprogramma zijn in 2023 voor 80% behaald en afgerond. Daarmee komt er ruimte om in 2024 invulling te geven aan twee extra focuspunten. Deze extra focuspunten zijn eind 2023 vastgelegd in het Integraal Veiligheidsplan 2024-2027 (IVP) en betreffen de aanpak problematiek rondom arbeidsmigranten en het vergroten van de digitale veiligheid onder inwoners. Dit laatste focuspunt is ook opgenomen in de doelen van het Uitvoeringsprogramma, maar tot nog toe niet ten uitvoer gebracht. Daarnaast is in het IVP nogmaals de focus aangebracht op de aanpak jeugdcriminaliteit binnen het focuspunt zorg en veiligheid. Dit zal in 2024 dan ook onze aandacht hebben. Als onderdeel hiervan heeft de Stadsmarinier een top 10 gemaakt van (leegstaande en incourante) panden die aangepakt moeten worden om jeugdcriminaliteit te verminderen. 
 
Tot slot start er in 2024 een pilotproject waarbij twee extra buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) of toezichthouders worden toegevoegd aan het interventieteam. Om de juridische afhandeling te waarborgen is in augustus 2023 een jurist toegevoegd aan het team Openbare Orde & Veiligheid (OOV). Deze extra inzet heeft tot doel om de effectiviteit van de bestrijding van criminaliteit te vergroten en het veiligheidsniveau in Vlaardingen te verhogen.

Na het winnen van het NK Tegelwippen 2023 is het begin van 2024 goed van start te gaan om te titel te prolongeren. Vlaardingen wordt steeds groener! Locaties waar overbodige verharding liggen zijn bepaald, ramingen opgesteld en opdrachten verstrekt. De eerste honderden tegels zijn al gewipt en groen is aangeplant, zoals aan de Parallelweg en Lissabonweg. Participatie blijft onderdeel van onze vergroeningsopgave, zoals bijvoorbeeld bij het project Carry Pothuiskade in Holy en het Evengebouw in de Babberspolder. We maken het bewoners makkelijker om hun eigen tuin te vergroenen  door een tegeltaxi in te zetten die tegels ophaalt. We gaan nog een stap verder door bewoners in een deel van het centrum uit te nodigen voor een inspiratiesessies om hun (diepe, versteende) achtertuinen te vergroenen. In de Indische buurt is een informatieavond over het vergroenen van daken georganiseerd. Bewoners steken ook de handen uit de mouwen, bijvoorbeeld in de Hollandiatuin aan de Oosthavenkade, het Vinkenhof in de Oostwijk  en in het Holypark. Met ‘young professionals’ wordt gewerkt aan het realiseren van het Rollend Bomenbos. Speelplekken worden meer natuurinclusief en beter toegankelijk. We organiseren excursies en activiteiten, zoals een stinsenplantenwandeling en boomzaagkunst en het openen van de ooievaarspalen. Onze stadsecoloog communiceert wekelijks groene berichten.

Financieel:
Het uitvoeringsprogramma 2024 is opgesteld en per focuspunt zijn de benodigde financiën in beeld gebracht. Hiervoor is ook budget uit 2023 overgeheveld. We houden de ingeslagen koers vast maar er wordt bestuurlijk bijgestuurd wanneer dat gewenst is.  

Een schone stad begint met het op een juiste wijze van aanbieden van afval. Communicatie daarover is een belangrijk onderdeel. Daarom hebben alle huishoudens met een afvalpas begin maart een brief 
ontvangen met het uitlegboekje ‘Zo houden we samen uw buurt schoon’. In de brief is ook de Clean Up Day van 23 maart aangekondigd. De bewonersbrief is onderdeel van de Communicatie Carrousel Afval. Hiermee wordt ingezet op meer bewustzijn onder bewoners over de mogelijkheden om zelf bij te dragen aan een schonere stad en om beter afval te scheiden. Ook wordt de gerichte voorlichting op locaties met veel afvaloverlast (ondermeer via onze meertalige voorlichting voor arbeidsmigranten) gecontinueerd. De Clean Up Day op 23 maart was een succes! De eerste Voor-jaar-schoonmaak sloot daar goed op aan: in alle wijken zijn door onze aannemers, samenwerkende partners, eigen organisatie  en bewoners de handen uit de mouwen gestoken, is zwerfafval opgeruimd, straten extra geveegd, afvalbakken gereinigd, tegels recht gelegd etc.. Het college heeft op 2 april de raadsmemo Motie Singapore aan de Maas conform vastgesteld. Twee prototypes van het Vlaardings statiegeld blikrek zijn op 29 april in gebruik genomen.
Voor het Marnixplantsoen worden plannen gemaakt om het plantsoen te transformeren in een wijkpark, met inclusieve voorzieningen voor 0 – 100-jarigen. Als eerste onderdeel is een ooievaarspaal geplaatst. Onderzoek naar de bodemgesteldheid is uitgezet, ter voorbereiding voor een langdurige instandhouding van de te realiseren speel- en sportvoorzieningen. Medio juni wordt het pop-up fitnesspark geopend.
De motie Toen was er licht is uitgewerkt en wordt later dit jaar gerealiseerd.

Financieel:
Een deel van het budget uit 2023 wordt overgeheveld naar 2024, dit om extra investeringen in het Marnixpark te kunnen doen. In de plannen wordt vanuit het stadsprogramma Leefbaar 250k gereserveerd. Op dit moment worden diverse offertes opgevraagd. 

De uitvoering van Zorgzaam Vlaardingen verloopt volgens plan. Per 1 januari 2024 zijn we gestart met het Jongeren Perspectieffonds, waarmee we jongeren met schulden niet alleen helpen om schuldenvrij te raken, maar ook aan hun toekomst laten werken. Daarnaast zijn we in april de samenwerking met de Betrokken Spartaan gestart. Deze organisatie biedt sportlessen op verschillende plekken in de wijken van Vlaardingen. Doel van deze lessen is om door middel van sport jongeren letterlijk in beweging te krijgen en zo de fysieke en mentale gezondheid, de sociale samenhang in onze wijken en het vormen van normen en waarden te bevorderen. Tot slot is er een elfde basisschool in Vlaardingen gestart als samenwerkingspartner van het Jeugd Educatiefonds. Dit fonds biedt scholen de mogelijkheid om kansenongelijkheid terug te dringen.

Het jaar 2023 was een jaar van stappen vooruit in de realisatie van onze ambities binnen het Sociaal Domein van het Stadsprogramma Nieuwe Westwijk. Dit programma speelde een essentiële rol in het versterken, veiliger maken en verbeteren van de leefbaarheid van de wijk. Het verbindt lokale initiatieven met het nationale beleid, en zorgt voor een samenhangende aanpak van wijkuitdagingen. 
Deze samenwerking valt op door haar bijzondere governance, die lokale en nationale initiatieven samenbrengt voor een omvattende aanpak van wijkuitdagingen.
 
 
Gerealiseerde Programma-activiteiten:
1.    Educatieve Verrijking: Door de succesvolle implementatie van het schoolontbijt- en lunchprogramma hebben we bijgedragen aan een gezondere levensstijl voor onze jeugd. Partnerschappen met Waterwegwonen, CJG, en onderwijsinitiatieven hebben essentiële ondersteuning geboden in huisvesting, gezondheid, en educatie.
2.    Veiligheid en Welzijn: De inzet van extra politie en boa's heeft geleid tot een merkbare verbetering in de veiligheidsbeleving in de wijk. Het dagprogramma voor Kind en Ouders heeft verder bijgedragen aan een veilig en ondersteunend opvoedklimaat.
3.    Culturele en Recreatieve Ontplooiing: Met de opening van het Talentstagehuis en de voorbereidingen voor het Marnixpark, hebben we aanzienlijke stappen gezet in het verrijken van het culturele en recreatieve aanbod.
De uitgevoerde acties 2023 sluiten nauw aan bij de ambities zoals vastgelegd in de Begroting 2023. We streven ook in 2024 naar het creëren van een inclusieve, veilige, en levendige wijk, waarbij de focus ligt op onderwijs, veiligheid, en participatie. 
 
We zullen ons gezamenlijk met het programmabureau voornamelijk inzetten op:
1.    Het verder ontwikkelen van het Marnixpark
2.    Herinrichting van de Zuidbuurt
3.    Organiseren van een banenmarkt
4.    Verder uitvoering geven aan de tafels kind, ouders, werk en leefbaarheid
5.    Doorontwikkelen van het concept jongeren talent ontwikkelcentrum
6.    Versterken van de sociale netwerken in de wijk
 
 Vooruitkijkend blijven we ons inzetten voor het verwezenlijken van onze ambities binnen het stadsprogramma van de Nieuwe Westwijk. Met hernieuwde energie en geleerde lessen zullen we blijven werken aan een wijk waar elke inwoner zich thuis voelt, ondersteund wordt, en de mogelijkheid heeft om te groeien.