Om de nieuwe taken van de decentralisaties van de Jeugdhulp, Wmo en Participatiewet invulling te kunnen geven in 2015, is eind 2014 de beleidsnota ‘Volle kracht vooruit’ vastgesteld. Vier jaar praktijkervaring heeft ons vervolgens geleerd dat een deel van dat beleid succesvol is geweest, maar dat op de belangrijke onderdelen, zoals preventie en de beheersbaarheid van het gebruik van specialistische zorg, het beleid onvoldoende aan de verwachtingen heeft voldaan. Op basis van deze ervaringen is in 2019 dit beleid herijkt. Samen met diverse partijen in de stad is de beleidsnota ‘De inwoner voorop’ ontwikkeld. Ook zijn hierin adviezen verwerkt uit het rapport van de rekenkamercommissie ‘Ouder worden in Vlaardingen’ en uit de diverse rapportages over de aanpak van armoede in Vlaardingen. Speerpunt van het nieuwe beleid is ten eerste het organiseren van effectieve preventie die zich richt op het versterken van de basisvaardigheden, het voorkomen van armoede en schulden, en het veilig en gezond opgroeien van de jeugd. Ander speerpunt is de ontwikkeling van wijknetwerken, waarmee we een betere samenwerking van alle partijen in het sociaal domein gaan bewerkstelligen en de samenredzaamheid op wijk- en buurtniveau gaan versterken. Besluitvorming door college en raad over ‘De inwoner voorop’ vindt plaats begin 2020. Een uitvoeringsplan met de titel ‘Actieplan Sociaal Domein’ volgt dan binnen enkele maanden.
Om goed inzicht te verkrijgen in de resultaten van alle inzet in het sociaal domein is in de afgelopen jaren de MVS Monitor Sociaal Domein ontwikkeld. Die is opgeleverd in 2019 en levert gedetailleerde informatie over het gebruik en de kosten van specialistische zorg (op indicatie) en de inzet van de wijkteams. In een strategisch dashboard wordt daarnaast een beeld geschetst van de algemene trends en ontwikkelingen in het sociaal domein. Om in de toekomst adequaat te kunnen sturen op de speerpunten van het nieuwe beleid, wordt de monitor doorontwikkeld om aanvullend inzicht te verkrijgen in het gebruik van de algemene- en preventieve voorzieningen in de stad.
Het jaar 2019 was voor het sociaal domein ook een jaar met forse kostenstijgingen. Dat geldt voor de Wmo en voor de jeugdhulp. Voor een deel was die stijging voorzien, denk aan de aanzuigende werking op het gebruik van Wmo-voorzieningen als gevolg van het abonnementstarief voor de eigen bijdrage in de Wmo, maar voor een deel was dit een onverwachte tegenvaller. Om de kosten beter te beheersen zijn in de loop van het jaar diverse maatregelen getroffen. Zo is er als onderdeel van het coalitieakkoord een investeringsplan gemaakt, dat met concrete inzet op preventie het gebruik van dure specialistische zorg moet terug dringen. Een andere kostenbesparing (op termijn) wordt verwacht van de recente aanbesteding van de Wmo-voorziening Begeleiding. Daar is voor de groep volwassenen tot 55 jaar gekozen voor populatiebekostiging in plaats van de in de praktijk duur uitvallende resultaatbekostiging. En voor de jeugdhulp is in 2019 onderzocht of het mogelijk is om betere hulp tegen lagere kosten te realiseren door meer in MVS verband te organiseren en in te kopen en dus minder op Rijnmond schaal middels de Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rotterdam-Rijnmond (GRJR). Deze maatregelen, straks in samenhang uitgevoerd met het Actieplan Sociaal Domein, moeten in de komende jaren voor de noodzakelijke kostenbeheersing zorgen.