Groen en milieu

Groen en openbare ruimte 
In 2021 hebben we, ondanks beperkingen door corona, de handen uit de mouwen gestoken om de stad groener in te richten. Zo is gestart met het groener inrichten van de binnenstad, om een aangenaam verblijfs- en vestigingsklimaat te bevorderen. Ook andere belangrijke locaties, zoals de Wiardi Beckmansingel zijn aanzienlijk groener geworden. Dit past bij het groene karakter van Vlaardingen en bij het initiatief om deel te nemen aan het NK Tegelwippen 2021, halverwege het jaar. Ondanks onze latere deelname zijn we toch op de 19e plek beland met 246,74 gewipte tegels per 1000 inwoners en in totaal 18122 gewipte tegels. Dit is omgerekend zo’n 1812m2.
Het vergroenen van de stad is niet alleen positief voor ons stadsbeeld, het vergroenen is ook een belangrijk onderdeel van de Klimaatstrategie. In 2021 is het aantal bomen in de openbare ruimte van onze bebouwde kom toegenomen met ongeveer 300 stuks. Over de aanplant van bomen communiceren we ruimschoots en aangezien het plantseizoen niet eindigt op 31 december 2021, neemt het aantal bomen in 2022 nog verder toe.
Een andere wijze om Vlaardingen te vergroenen is het inzetten van de in 2021 vastgestelde subsidieregeling voor klimaatadaptieve maatregelen. De eerste aanvraag -een gecombineerde aanvraag van 2 bewonersverenigingen voor het vergroenen van platte daken- is inmiddels gehonoreerd en uitgevoerd.
Communicatie is heel belangrijk om Vlaardingers, Vlaardingse bedrijven en organisaties te informeren en te enthousiasmeren over ons beleid en misschien daarmee ook te inspireren ook hun eigen omgeving te vergroenen. We hebben dit jaar in al onze media intensief over groen gecommuniceerd, zowel over onze eigen activiteiten en het groen in de openbare ruimte, als over wat bewoners zelf kunnen bijdragen aan een groene stad.
In het kader van ons beleid Vlaardingen Blijvend Groen is – op basis van een second opinion – een alternatief bedacht voor behoud van waardevolle bomen in het project van kadeherstel en herinrichting van de Oosthavenkade. Door de – door uw raad goedgekeurde extra investering- wordt geïnvesteerd in standplaatsverbetering van 15 platanen, waardoor deze bomen nog jaren lang kunnen mee gaan. 
De Bomenverordening Vlaardingen 2010 is geactualiseerd en in combinatie met de Bebouwde komgrens in het kader van de Wet natuurbescherming door het college aan de raad aangeboden. Het is niet mogelijk om zonder een vastgestelde (geactualiseerde) bebouwde komgrens (artikel 4.1 Wet natuurbescherming) regels te stellen in een bomenverordening voor het beschermen van houtopstanden in het gebied binnen de bebouwde komgrens Wnb. Via een doorlopen uniforme openbare voorbereidingsprocedure hebben belanghebbenden hun zienswijze kunnen geven. Vaststelling van beide, samenhangende stukken door de gemeenteraad is vertraagd en wordt alsnog in 2022 verwacht. 

Samen met de stad
In 2021 is de eerste boom geplant door de in 2021 opgerichte Stichting Memory Trees op een daarvoor ingericht perceel in het Krabbepark. Mede met ondersteuning van de gemeente Vlaardingen werkt dit Vlaardings bewonersinitiatief aan het vergroenen van de gemeente. De stichting biedt bewoners de gelegenheid om een boom te planten in het openbaar gebied ter herinnering aan een geliefde of een gebeurtenis. Het eerste perceel is inmiddels volledig aangeplant met mooie bomen. De gemeente werkt met de Stichting samen om dit initiatief mogelijk te maken.

Via online bijeenkomsten en enquêtes hebben we bewoners betrokken bij diverse groenprojecten: zo zijn bewoners uit Holy-Noord betrokken bij de herinrichting na ophogingen in het gebied, is een enquête uitgevoerd over de inrichting van de Oosthavenkade en is er een online bijeenkomst georganiseerd over opties voor nieuwe bomen in de ontwikkeling Nieuwe Thuis (Oostwijk). Tijdens diverse bijeenkomsten zijn ondernemers en bewoners ook bij de plannen voor het vergroenen van de binnenstad betrokken. Vanwege coronabeperkingen zijn gezamenlijke acties met Team Klavertje Vier uitgesteld.

Duurzaamheid, energietransitie en klimaatadaptatie
Het afgelopen jaar heeft in het teken gestaan van visie- en strategievorming om te komen tot een klimaatneutraal Vlaardingen in 2050. In de Agenda Duurzaamheid 2021-2030 zijn in onderlinge samenhang voor vijf sporen ambities en doelen vastgesteld. Voor diverse sporen heeft dit zijn uitwerking gekregen in specifieke strategie- en visienota’s en actieplannen en is gewerkt aan uitvoeringsplannen. Ondanks de beperkte eigen financiële middelen is per spoor de uitvoering ter hand genomen (zie hierna).

1. De ambities en doelen voor een klimaatbestendige stad zijn vastgelegd in de Strategie Klimaatadaptatie 2021-2024. Ter uitvoering hiervan is gestart met het opstellen van het Uitvoeringsplan Klimaatadaptatie (gereed medio 2022) en is de Hemelwaterverordening 2022 voorbereid (vastgesteld door uw raad in februari 2022). 
2. Met het vaststellen van de Transitievisie warmte 2021-2030 en in regionaal verband van de Regionale Energiestrategie 1.0 (RES) hebben we de route bepaald van de energietransitie (warmte en elektriciteit) naar een betaalbare, betrouwbare, veilige en schone energievoorziening voor alle inwoners en bedrijven in 2050.  
3. In het spoor ‘waardebehoud grondstoffen’ is uitvoering gegeven aan maatschappelijk verantwoord inkopen, het stimuleren van circulair ondernemen en het halveren van restafval.
4. De ambities en doelen voor schone lucht zijn vastgesteld in het Actieplan Luchtkwaliteit 2021-2030 en die voor duurzame mobiliteit in de Mobiliteitsagenda 2021-2023. Vlaardingen heeft eind 2021 als 100e deelnemer het Schone Lucht Akkoord (SLA) ondertekend. De extra inzet op duurzame mobiliteit wordt uitgewerkt in een specifiek uitvoeringsplan (gereed eind 2022).
5. Met informatie, advies en ondersteuning, bewustwordingscampagnes en door als gemeente het goede voorbeeld te geven dragen wij bij aan een duurzame gemeente en samenleving zowel in denken als in doen., o.a. door de inzet van de Woonwijzerwinkel en de RRE-actie (pakketten met producten waarmee inwoners hun woning konden verduurzamen)
   Door het trage verloop van de kabinetsformatie is pas eind van het jaar meer duidelijkheid gekomen over de hoogte van de rijksvergoeding die gemeenten krijgen voor de uitvoering van de extra taken die voortvloeien uit het Klimaatakkoord. Dit biedt vanaf 2022 de mogelijkheid om met name op de sporen energietransitie en duurzame mobiliteit een extra impuls aan de uitvoering te geven. Bij vaststelling van de begroting 2022 zijn er extra middelen beschikbaar gesteld voor de beleidsdoelen schone lucht, energieneutraal eigen vastgoed, duurzame mobiliteit en verduurzamen van woningen.

Ombuigingen Stadsboerderij en Heemtuin
Bij de behandeling van de Ombuigingen bij de begrotingsbehandeling 2020 zijn o.a. twee moties aangenomen met betrekking tot de Heemtuin in de Westwijk en de Stadsboerderij Holywood. In deze moties zijn wij verzocht te onderzoeken op welke manier de Heemtuin en Stadsboerderij na 2021 op een toekomstbestendige manier behouden kunnen blijven. 
Het voortbestaan van de Heemtuin in de Westwijk blijft voor de stad Vlaardingen gewaarborgd. Na een traject van wensen en bedenkingen is de Heemtuin verkocht aan het Fonds Schiedam Vlaardingen (FSV), waarbij de uitgangspunten zoals deze in de motie zijn opgenomen worden omarmd.
Het bestuur van de Stadsboerderij Holywood heeft een plan ontwikkeld waarbij gezocht is naar externe financiering, nieuwe samenwerkingspartners en het aanpassen van de activiteiten, zodat de stadsboerderij financieel minder afhankelijk wordt van de gemeente. Uitgangspunt van de gesprekken was dat de gemeente het belangrijk vindt dat de Vlaardingse jeugd en andere geïnteresseerden kennis kunnen blijven maken met de agrarische sector dicht bij huis. Dit alles heeft geresulteerd in het aangaan van een nieuwe overeenkomst tussen de gemeente en de stichting Stadsboerderij Holywood voor een periode van drie jaar. Deze is op 29 november 2021 ondertekend. De gemeente ondersteunt de stichting bij het beheer van de Stadsboerderij door het beschikbaar stellen van medewerkers die in dienst zijn van de gemeente voor in totaal 1 fte.

Milieu
De provincies dragen de ‘bevoegd-gezag-taken’ uit de Wet bodembescherming en Besluit Uniforme Saneringen in het kader van de Omgevingswet over aan de gemeenten. Bodem wordt daarmee een integraal onderdeel van de fysieke leefomgeving. Gemeenten krijgen geen apparaatskosten vergoed, maar er gaat wel budget naar de Omgevingsdiensten om gemeente te ondersteunen bij de overgang naar de Omgevingswet. 
In september 2021 heeft de gemeente het Actieplan Luchtkwaliteit 2021-2030 vastgesteld waarbij een amendement was aangenomen om het Schone Lucht Akkoord (SLA) dit jaar te ondertekenen. Eind 2021 heeft de gemeente Vlaardingen kunnen voldoen aan dit amendement en heeft als 100e deelnemer het Schone Lucht Akkoord (SLA) ondertekend. Om de maatregelen vanuit het SLA te kunnen uitvoeren heeft u structureel € 100.000 ter beschikking gesteld. 
Er geldt een wettelijke verplichting om iedere vijf jaar de Nota bodembeheer 2016-2026 in samenhang met de bodemkwaliteitskaart en de bodemfunctieklassenkaart te actualiseren ongeacht of er wijzigingen zijn. De Nota bodembeheer is dit jaar door de gemeenteraad vastgesteld. De Nota bodembeheer, de bodemfunctieklassenkaart en de kwaliteitskaarten vormen een belangrijke basis voor het duurzame en verantwoorde hergebruiksbeleid van grond in de gemeente Vlaardingen. De Nota bodembeheer en de kaarten moeten naast elkaar worden gebruikt. 

Voor dit programma zijn in 2021 onderstaande reserves en voorzieningen ingezet.

Reserve Groot onderhoud daktuin
Dit betreft een onderhoudsreserve voor de daktuin Vlaerdingerhout (ter plaatse ook bekend als Dr. Sacharovplaats) ter egalisatie van de lasten voor groot onderhoud aan de daktuin.

Reserve Duurzaamheid
Deze middelen worden ingezet voor incidentele maatregelen ten behoeve van het gemeentelijk duurzaamheidsbeleid. Onderdelen daarvan zijn een revolving fund (waarvoor aanvullende middelen zijn vrijgemaakt), de strategie voor de energietransitie, klimaatadaptatie, circulaire economie en luchtkwaliteit.

Voorziening Afvalverwijdering
De voorziening is bedoeld om schommelingen in de heffing af te dekken. Verder worden de gemeentelijke investeringen in ondergrondse afvalinzameling uit deze voorziening gedekt.

Voorziening Rioleringswerken
De voorziening is bedoeld om schommelingen in de heffing af te dekken. Verder worden de gemeentelijke investeringen van het rioolstelsel uit deze voorziening gedekt.

Voorziening Zwerfafval
Tussen het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het verpakkend bedrijfsleven en de VNG is de Raamovereenkomst verpakkingen 2013-2022 afgesloten. Gemeenten kunnen elk jaar bij stichting Afvalfonds aanspraak maken op € 1,18 per inwoner voor de extra aanpak van zwerfvuil. Voor Vlaardingen komt dit neer op een bijdrage van circa € 84.000 per jaar. Vanwege de oormerking van deze middelen door het ministerie worden de overtollige middelen in deze voorziening gestort.

Voorziening Bomenfonds
Het fonds is bedoeld om in de directe nabijheid herplanting of kwaliteitsverbetering van houtopstand in het openbare gebied te realiseren. Het fonds wordt gevoed door compensatiestortingen van derden (als geen vervangende aanplant kan plaatsvinden).

De gepresenteerde investeringen onder de kopjes "Afvalverwijdering" en " Uitvoering gemeentelijk rioleringsplan" vloeien voort uit de beheerplannen afval en riool.  De hierbij behorende werkzaamheden lopen grotendeels door in 2022. De navolgende projecten zijn in 2021 afgerond waardoor de betreffende investeringen per 31 december 2021 zijn afgesloten:

• RWA pomp Boslaan
• Vervanging pompen rioolgemaal West en Vettenoord
• Rehabilitaties VOP wijk
• Overstortmeetnet Riolering (is een nieuw project geworden; OAS sluiten overlaten)
• Grondwatermeetnet
• Delftse Veerweg

De andere projecten lopen grotendeels door in 2022.