Bron: Vlag: Marianne van Straten; Stadgehoorzaal: Renske Verbeek; Overig: team KCE en Archeologisch en bouwhistorisch depot gemeente Vlaardingen
Toekomstvisie
In de Toekomstvisie wordt het belang van een historische en levendige binnenstad in 2040 aangeven. Uit deze Toekomstvisie: "Ook dagtoeristen komen graag naar het centrum, waar je van de rijke Vlaardingse historie en evenementen kunt genieten." "Het historisch verleden van de stad is een kracht”. “In 2040 is Vlaardingen een populaire bestemming voor fietsrecreanten of liefhebbers van historie en cultureel erfgoed. "Het historische karakter van de stad is de afgelopen twintig jaar goed op de kaart gezet binnen de regio. De historische panden zijn goed onderhouden en de informatievoorziening voor toeristen is verbeterd."
De geschiedenis van Vlaardingen is in 2021 bekender en zichtbaarder geworden. Twee nieuwe grote muurschilderingen in het centrum tonen er beelden van. Via verschillende kanalen was er aandacht voor de Geuzen. En ons verleden is landelijk nieuws met een bijzondere archeologische vondst op Park Vijfsluizen. Een publieksdag hier ging als gevolg van corona niet door. Wel doorgang vonden de evenementen Open Monumentendag, Kinderboekenweek en Nationale Archeologiedagen. Hier hebben we ons erfgoed gepresenteerd. En we hebben stappen gezet voor de viering van ons 750 jarig bestaan als stad. Er zijn door ons en de provincie subsidies verstrekt om onze monumenten te restaureren en onderhouden en het verleden te verbeelden. Nieuwe toeristische fiets-, wandel- en vaarroutes zijn ontwikkeld en beschikbaar.
Collectieplan
In het collectieplan staan verschillende projecten die in 2021-2022 uitgevoerd worden. Deze zijn gericht op bekend zijn met en behoud van ons erfgoed.
- Voor de huisvesting van onze diverse collecties hebben we een programma van eisen opgesteld.
- We hebben geïnvesteerd in verbeterde brandveiligheid op het stadsarchief en beter verpakkingsmateriaal voor de archeologische collectie.
- De aanschaf van een alomvattend collectiebeheersysteem bleek niet haalbaar. Het huidige systeem Adlib blijft in gebruik en voor deelcollecties van het stadsarchief hebben we een nieuw archiefbeheersysteem gekocht.
- We hebben een overzicht opgesteld met mogelijke dreigingen voor ons gebouwde erfgoed. In gebiedsopgaven worden deze problemen concreet opgepakt.
- De achterstallige registratie van monumenten en beeldbepalende panden is bijna ingehaald. En voor de inventarisatie van bouwhistorische elementen zijn vrijwilligers geworven.
- Onze binnenkunstwerken hebben we bij elkaar gezocht en (deels extern) opgeslagen, gefotografeerd en bijna geheel geregistreerd. Kunstobjecten in de buitenruimte zijn in kaart gebracht en geregistreerd.
- Niet alles kan verzameld en gearchiveerd worden. Een hotspotanalyse richt zich op de gebeurtenissen die grote impact hebben (gehad) op de Vlaardingse samenleving. Het helpt in de keuze wat wel en wat niet te bewaren. Corona is zo'n gebeurtenis. Het stadsarchief legt er een archief over aan.
Digitalisering
Een belangrijk onderdeel van onze gemeentelijke organisatie is dienstverlening. Door het digitaliseren van onze collecties kunnen we deze beter beschikbaar stellen. Naast hierboven genoemde projecten is de archeologische metaalcollectie volledig gefotografeerd. Het overgrote deel van de aanwinsten voor de Topografisch Historische Atlas hebben we gedigitaliseerd. Ook ons bouwarchief is nu intern digitaal beschikbaar. Op het stadsarchief is een goed begin gemaakt met het overzetten van bestanden uit verouderde systemen in het nieuwe archiefbeheersysteem.
Monumentenfonds Maassteden
Het Monumentenfonds Maassteden verleent hypotheken voor restauraties, verduurzaming en herbestemming van monumenten. Het is een initiatief van het Fonds Schiedam Vlaardingen e.o. en het Nationaal Restauratiefonds. In contacten met eigenaren hebben we op het bestaan ervan gewezen. Er zijn in 2021 geen nieuwe leningen verstrekt. Wel heeft het fonds nieuwe aanvragen binnengekregen. Die zijn nog in behandeling.
Erfgoedlijnen Provincie Zuid-Holland
Via de Erfgoedlijnen geeft de provincie subsidies voor cultuurhistorische projecten. Het gesubsidieerde project ‘Beleving Delflandse Trekvaarten door routes voor fietsen, wandelen en varen’ is afgerond. Routes zijn beschikbaar. Drie nieuwe projecten hebben subsidie ontvangen:
- Delfland 5D: digitale reconstructies in (onder meer) Vlaardingen;
- reconstructies van monumentale onderdelen in het Hollandia-gebouw;
- reconstructie van een windas aan de Trekkade.
Visserij
Bij lopende ontwikkelingsprojecten die het historisch karakter raken zetten we steeds in op behoud van de visserij-identiteit. Er zijn geen concrete projecten in 2021 op dit gebied gerealiseerd.
Corona
Het rijk heeft financiële steun voor de culturele sector beschikbaar gesteld. Uw raad heeft ons bestedingsplan voor deze gelden vastgesteld. Hiermee hebben we de financiële schade bij de culturele instellingen over de eerste drie kwartalen van 2021 opgevangen. En van de stimuleringsregeling kleine cultuurinitiatieven is goed gebruik gemaakt. Helaas zijn er ook culturele initiatieven en evenementen uitgesteld. Een belangrijk deel van de door ons gesubsidieerde activiteiten wordt in 2022 alsnog uitgevoerd.
De langere termijnschade in de brede zin, dus ook voor kleine cultuurondernemers, kunstenaars, amateurverenigingen,- en stichtingen etc., is op dit moment nog niet te overzien.
Veel vrijwilligers helpen het team Kunst, Cultuur en Erfgoed bij haar activiteiten. Zij hebben zich voor een groot deel van het jaar niet kunnen inzetten. Dit heeft de voortgang van projecten en werkzaamheden vertraagd. Ook heeft de crisis geleid tot een andere invulling van taken. Zo hebben we door sluiting van de studiezalen van het stadsarchief onze dienstverlening uitgebreid. Onderzoeken die normaal door bezoekers worden gedaan zijn door onze medewerkers opgepakt.
Ontstaan van Holland en viering 2023: 750 stad Vlaardingen
Met de viering en gedenking in 2018 van de Slag bij Vlaardingen is veel losgekomen. Het 'Holland-gevoel' willen we vasthouden. Zo zit onze wethouder cultuur de Holland-tafel voor. De tafel is een provinciaal initiatief om het ontstaan van Holland bekendheid te geven. Er zijn drie digitale bijeenkomsten geweest. De uitkomst is de oprichting (begin 2022) van een Stichting Ontstaan van Holland die onder meer een jaarlijkse Hollanddag organiseert.
De initiatiefnemers voor de jubileumviering 750 jaar stad Vlaardingen gaan dit samen met Stichting Vlaardingen Partners organiseren. Wij ondersteunen dit, onder meer met een bijdrage van € 750.000,- en een eigen programma. Voor de viering is een comité van aanbeveling opgericht met onze burgemeester als voorzitter. We hebben meegewerkt aan een subsidieaanvraag voor het project rondom de maquette van Vlaardingen 1273. Hierbij is de koppeling met Vlaardingen Partners gelegd. De provincie heeft de subsidie hiervoor verleend.