Voor het sociaal domein stond 2021 voor een groot deel in het teken van de uitvoering van het Herstelplan. Op basis van het uitvoeringsplan UP'21 zijn 16 concrete maatregelen in uitvoering genomen. Enkele daarvan waren 'quick wins' waarmee al in 2021 het beoogde financieel voordeel behaald werd, denk aan de afschaffing van de regelingen meerkosten uit de Wmo. Andere zijn lang lopende maatregelen die in 2021 in een aantal gevallen nog om een investering vroegen, maar in de komende jaren steeds meer gaan renderen, zoals bijvoorbeeld de jeugdondersteuner bij de huisartsen. Het beoogd financieel resultaat van UP'21 is behaald en de gemeenteraad is gedurende het jaar periodiek geïnformeerd over de voortgang . Om de verdere uitvoering van het Herstelplan te borgen is een UP'22 vastgesteld. Op basis van de ontwikkelingen in 2021 van het gebruik van ondersteuning in het gemeentelijk sociaal domein en met het vooruitzicht van een compleet nieuw jeugdstelsel vanaf 2023, hebben we geconstateerd dat de huidige situatie sterk afwijkt van die toen het Herstelplan werd opgesteld. In de Programmabegroting 2022 is daarom een actualisatie van het Herstelplan aangekondigd. Dat betreft de financiële kaders en de aansluiting op de uitvoering van het beleid voor het sociaal domein zoals vastgesteld in De Inwoner Voorop.
MVS Jeugdmodel
Meest in het oog springende ontwikkeling in het sociaal domein is de voorbereiding van het nieuwe jeugdstelsel. Vanaf 2023 wordt het overgrote deel van de jeugdhulp volledig anders georganiseerd. Voor de inhoudelijke uitwerking daarvan is in het voorjaar, het Actieplan MVS Jeugdmodel vastgesteld. Dit is een uitwerking van het Koersdocument MVS Jeugdmodel. De uitvoering daarvan is in volle gang en loopt door in 2022. In het nieuwe stelsel wordt veruit het grootste deel van de specialistische jeugdhulp niet langer door de GRJR ingekocht, maar door een nieuwe uitvoeringsorganisatie jeugd (UOJ). Rogplus is in de afgelopen periode toegerust op deze taak en doet samen met de MVS gemeenten het aanbestedingstraject jeugdhulp 2023. Eind 2021 sloot de inschrijving, de gunning van een nieuwe aanbieder (consortium) wordt in het voorjaar van 2022 verwacht.
Corona
Corona heeft ook in 2021 flinke impact gehad op allerlei inzet in het sociaal domein. In de Wmo is bijvoorbeeld aanzienlijk minder gebruik gemaakt van voorzieningen als vervoer en hulp bij het huishouden. Bij de jeugdhulp is er minder direct effect te zien op het zorggebruik, maar is de verwachting dat er een na-ijleffect optreedt met een extra vraag naar jeugdhulp in de komende periode, vooral voor psychosociale problemen van jongeren. Stroomopwaarts (SOW) heeft een grote inspanning geleverd door de uiterst adequate uitvoering van de verschillende compensatie regelingen van het rijk ter verzachting van de impact van de coronamaatregelen.
Participatie
Het was ook op andere punten een druk jaar voor SOW. Voor de drie MVS-gemeenten is de de strategische visie Werk & Inkomen Stroomopwaarts 2022-2025, welke eind 2021 door de gemeenteraad is vastgesteld. Uitgangspunt is een nieuwe aanpak waarin SOW samen met gemeenten en met de werkgevers in de regio gaat inzetten op met name de duurzame uitstroom van mensen naar werk.
Armoede en schulden
Op het terrein van armoede en schulden is SOW eind 2021 het SchuldenlabMVS gestart. Dit is een samenwerking van publieke en private partijen die de krachten bundelen om sneller, effectiever en mensvriendelijker de grote schuldenproblematiek in de regio terug te dringen. Een extra inspanning heeft SOW tenslotte geleverd met de realisatie van het Meldpunt Toeslagenaffaire, dat ondersteuning biedt aan door de kindertoeslagenaffaire gedupeerde ouders rondom schulden, wonen, zorg of opvoeding.
Naast de intensieve inzet op de realisatie van het Herstelplan vereist het sociaal domein ook aandacht voor de reguliere uitvoering van de ondersteuning van de kwetsbare inwoners. In de Wmo is de doordecentralisatie van het Beschermd Wonen (BW) verder voorbereid met een aanbesteding en nieuwe contractering van BW aanbieders. De relatie met het woondomein is geïntensiveerd door de samenwerking bij de realisatie van de Woonvisie 'Samen bouwen aan Vlaardingen'. In eerste instantie ging dat vooral over het inspelen op de behoefte van ouderen om langer zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen met passende vormen van ondersteuning. De samenwerking is nu verbreed tot het ontwikkelen van beleid voor het brede terrein van Wonen, Zorg en Welzijn.
De nieuwe wet Inburgering heeft een intensieve voorbereiding gekend in 2021. Stroomopwaarts pakt de uitvoering op voor de MVS-gemeenten. Ook hebben we geïnvesteerd in de samenwerking met collega’s van gebiedsontwikkeling, vooral voor de Westwijk en de Rivierzone. Nadere toelichting op de diverse inzet in het sociaal domein volgt onderstaand bij de invulling van de activiteiten en maatregelen van de ambities voor het sociaal domein uit de Programmabegroting 2022.