Groen en openbare ruimte
Een groene, leefbare buitenruimte staat volop in de belangstelling van Vlaardingers. Groenstructuren en bomen geven identiteit aan de stad, aan wijken en buurten. Groen nodigt bewoners uit om elkaar te ontmoeten, te sporten en te spelen. In de komende jaren neemt de druk op de buitenruimte verder toe: er worden duizenden woningen bij gebouwd, de stad wordt bereikbaarder gemaakt en er wordt geïnvesteerd in ondergrondse infrastructuur, zoals elektrische oplaadpunten, afvalinzameling en ingrepen ten behoeve van de energietransitie. Bij het ontwerpen en (her)inrichten van de buitenruimte worden de kansen voor groen en water als randvoorwaarden meegenomen. Het bomenbeleid wordt aangepast, we hanteren een verbeterde bomenverordening en een geactualiseerde waardevolle bomenlijst.
Vlaardingen werkt actief aan een groene stad (met daarbij extra aandacht voor de binnenstad). We benutten mogelijkheden voor verdere vergroening, waar mogelijk samen met inwoners. De aanplant van bomen als compensatie voor bomenkap vanwege de aanleg van de Blankenburgverbinding wordt gerealiseerd. In het buitengebied blijven wij ons samen met de overige betrokken partijen inzetten voor behoud en verdere ontwikkeling van waardevolle natuur- en recreatiegebieden voor onze stad.
Milieu
De provincies dragen de ‘bevoegd gezag-taken’ uit de voormalige Wet bodembescherming en Besluit Uniforme Saneringen in het kader van de Omgevingswet per 1 januari 2022 over aan de gemeenten. Bodem wordt daarmee een integraal onderdeel van de fysieke leefomgeving. Over de financiële gevolgen is tot op heden nog niets bekend. Voor het verbeteren van de luchtkwaliteit inventariseren wij de maatregelen die wij als gemeente zelf kunnen nemen.
Duurzaamheid en klimaatbeleid
Vlaardingen is al meerdere jaren actief op het gebied van duurzaamheid. Vanuit ontwikkelingen in wetgeving en bestuurlijke afspraken wordt er van gemeenten steeds meer gevraagd. De basis is het Klimaatakkoord (2019) waarin overheden met elkaar, bedrijven en maatschappelijk partners hebben afgesproken zich in te zetten om klimaatverandering te beperken. In het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie is afgesproken dat we ons tegelijkertijd voorbereiden op het (onvermijdelijk) veranderende klimaat. Daarnaast zijn er ook op andere duurzame vlakken afspraken en ambities. Er ontstaan daarmee opgaven die langjarig zijn en de komende decennia een behoorlijk beslag zullen gaan leggen op capaciteit en middelen.
Om hierin keuzes te maken en prioriteiten te stellen hebben wij medio mei 2021 een geactualiseerde en integrale Agenda Duurzaamheid 2021-2030 vastgesteld. Deze agenda is kaderstellend, geeft focus en maakt duidelijk welke rol de gemeente per onderwerp wil en kan spelen. Het is de paraplu waaronder de verschillende (deel)onderwerpen zijn en worden uitgewerkt. Voorbeelden van deze uitwerking zijn de Strategie Klimaatadaptatie 2021-2024, Actieplan Luchtkwaliteit, Actieplan Mobiliteit (onderdeel duurzame mobiliteit) en de Transitievisie Warmte 2021-2025. In regionaal verband is de Regionale Energiestrategie 1.0 vastgesteld.
Vlaardingen gaat voor een duurzame toekomst met een leefbare, groene en gezonde leefomgeving. Wij hebben daarbij niet de ambitie om koploper te zijn. We willen wel de benodigde stappen zetten, vanuit onze wettelijke verplichting en waar mogelijk vanuit onze eigen ambitie. Daarvoor zoeken we de samenwerking met onze inwoners, bedrijven en maatschappelijk partners. En we zoeken naar slimme koppelingen van duurzame kansen met de dingen die we als gemeente toch al doen en met belangrijke opgaven in de stad, zoals wonen en leefbaarheid.
We realiseren ons dat er een grote ambitie is geformuleerd en aan de gemeente wordt opgelegd. Zonder financiering van het Rijk gaat dat niet. Wij gaan er van uit dat dit voor elkaar gaat komen en zien, nu dit nog niet duidelijk is, geen aanleiding de noodzakelijke ambities op voorhand terug te schroeven. Eind 2021 is de rijksbijdrage voor de uitvoering van het Klimaatakkoord bekend. Op basis daarvan zullen we de Agenda Duurzaamheid bijstellen en nader prioriteren. In 2022 wordt duidelijk hoeveel extra middelen beschikbaar komen vanuit de Europese Green Deal. Voor de gebouwde omgeving is dan vooral de ‘Renovation Wave’ van belang die erop gericht is de energieprestatie van gebouwen te verbeteren, energiearmoede aan te pakken en maatschappelijk vastgoed te renoveren en verwarming en koeling koolstofarm te maken.
Samen met de stad
Het is onze ambitie de buitenruimte klimaatadaptief en duurzaam in stand te houden en ‘heel, veilig en schoon’ te onderhouden. De buitenruimte wordt gewaardeerd en doet er toe! We werken samen met onze gebiedspartners aan de stad. Dit doen we door onder andere door kennis te delen en te ontwikkelen, te kijken naar gezamenlijke opgaven bij grondontwikkeling in relatie tot de buitenruimte, mogelijkheden en ontwikkelingen in de openbare ruimte. Beleid, regelgeving en kansen stemmen we op elkaar af, waarbij we de uitgangspunten van de Omgevingswet implementeren. We bieden ruimte aan wijkdeals, we dagen hiervoor bewoners uit om initiatieven aan te leveren. Door middel van de subsidieverordening voor groenblauwe schoolpleinen worden onderwijsinstellingen gemotiveerd om hun schoolomgeving te vergroenen/verblauwen. De inspirerende klimaatadaptieve maatregelen dienen als voorbeeld voor buurtbewoners om maatregelen tegen wateroverlast te nemen en door vergroening hittestress te voorkomen. Hiervoor is tevens een aparte stimuleringsregeling opgesteld.
Het college legt dit jaar een integrale agenda duurzaamheid voor aan de gemeenteraad, waarin de opgaven op gebied van de energietransitie, klimaatadaptatie, circulaire economie en luchtkwaliteit een plek krijgen. Vlaardingen heeft niet zozeer de ambitie om koploper te zijn op het gebied van duurzaamheid. We willen wel meedoen met de rest van Nederland en stappen zetten waar mogelijk. Vanwege onze financiële positie is onze ambitie tot en met 2022 met name gericht op het nakomen van wettelijke verplichtingen die voortkomen uit het nationaal Klimaatakkoord en de deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie. We koppelen waar mogelijk duurzaamheid aan de prioritaire thema's uit het Herstelplan.
Klimaatadaptieve stad
Daarnaast spelen we ook in op de gevolgen die klimaatverandering met zich meebrengt: langere perioden van droogte, hogere temperaturen (hittestress), neerslag in hevige piekbuien, bodemdaling en toename van ziekten en plagen in het openbaar groen. Dit alles vraagt meer en meer een integrale visie en samenwerking. Door het veranderende klimaat neemt de kans op en de intensiteit van regenbuien toe. Naast te veel water krijgen we ook te maken met tekorten (lange droogteperioden). Langdurige lage grondwaterstanden kunnen resulteren in funderingsschade en een versneld bodemdalingsproces waardoor de levensduur van ondergrondse infrastructuur wordt verkort. De gemeente Vlaardingen staat de komende jaren ook voor een bouwopgave. De druk op het openbaar gebied neemt alsmaar toe. Nieuwbouwprojecten, herstructureringen en vervangingsopgaven grijpen we aan om de openbare ruimte voor te bereiden op de gevolgen van het veranderende klimaat.