Inleiding

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding - Inleiding

Voor u ligt de meerjarenbegroting 2026 – 2029. Met deze meerjarenbegroting ronden we onze bestuursperiode af. Een bijzonder moment, want het is een begroting waarin we vooruitkijken én afronden. We zijn ons ervan bewust dat de volgende collegeperiode nieuwe accenten en keuzes zal brengen. Tegelijkertijd nemen wij de verantwoordelijkheid om de stad nu en de komende jaren door te laten groeien. Vlaardingen kan en wil immers niet wachten.

De basis voor een nieuwe bloeiperiode
De afgelopen jaren hebben we, samen met inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners, gebouwd aan een stad die klaar is voor een nieuwe bloeiperiode. Een stad van veerkracht en verbondenheid. Met onze stadsprogramma’s maakten we werk van een levendige binnenstad, zetten de Rivierzone in gang als nieuwe wijk aan het water en zijn we begonnen de Westwijkers perspectief te bieden op een mooie toekomst. We investeerden in kansengelijkheid, in een leefbare buitenruimte, in monumenten die onze identiteit dragen en in de energietransitie. Aanvullend op de sterke inzet en capaciteit van de politie in Vlaardingen heeft ook de gemeente zich in de veiligheidsaanpak versterkt: in deze begroting ziet u dit terug, in de aanpak van digitale criminaliteit en een robuuste aanpak van woonfraude, woonoverlast en wooncriminaliteit.  Daarmee hebben we de basis gelegd voor een Vlaardingen waar iedere inwoner zich thuis en trots kan voelen.

Vooruitkijken naar nieuwe kansen
Met deze begroting kijken we niet alleen terug, maar vooral vooruit. Ook in de komende jaren zetten we onze middelen gericht in waar de maatschappelijke urgentie het grootst is: armoedebestrijding, onderwijs, wonen en leefbaarheid in de wijken. Daarbij is het coalitieakkoord, zowel inhoudelijk als financieel onze leidraad geweest. We investeren in nieuwe ontwikkelingen die bijdragen aan een sterker en toekomstbestendig Vlaardingen. Zo maken we middelen vrij voor de versterking van digitale veiligheid en borgen we continuïteit in projecten zoals de Regenboogstad-ontmoetingen en de Doorbraakmethode in het sociaal domein. We zetten extra in op toezicht in de Westwijk, ondersteunen particuliere woningverbetering en nemen maatregelen om de woningbouwopgave verder te versnellen. Ook zorgen we voor een stevige basis voor sport en bewegen met structurele middelen voor sportvelden en bewegingsonderwijs. Daarnaast investeren we in economische ontwikkeling, onder meer via cofinanciering van bedrijventerreinen samen met de MRDH. Voor de gebiedsontwikkelingen Rivierzone, Binnenstad en Westwijk blijven wij aanzienlijke middelen beschikbaar stellen, zodat de ingezette koers kan worden voortgezet. Daarmee bouwen we verder aan een sterk, groen en veerkrachtig Vlaardingen. We laten met deze begroting een fundament achter waarop kan worden doorgewerkt, zodat onze stad kan blijven groeien en bloeien.

Financieel realisme 
Wij zijn er trots op dat wij u een structureel sluitende begroting kunnen aanbieden voor 2026 in tegenstelling tot veel andere gemeenten. Dat geeft vertrouwen. Tegelijkertijd zijn er structurele uitdagingen die om blijvende aandacht vragen. De hoge kosten van jeugdzorg zetten onze financiële positie, en die van veel andere gemeenten, onder druk. We blijven ervan uitgaan dat het Rijk zijn verantwoordelijkheid neemt en komt met een passende en structurele compensatie. Daarnaast hebben of gaan onze vele investeringen in de stad zichtbaar bijdragen aan de ontwikkeling van Vlaardingen, maar drukken ze tegelijkertijd wel op onze begroting. Dit vraagt om het maken van bewuste keuzes; nu en in de toekomst.

We zijn echter voorzichtig in het toekennen van zekerheid aan het financieel meerjarenperspectief op de langere termijn. Hoe verder we vooruitkijken, hoe onzekerder het beeld namelijk wordt. We sluiten onze ogen echter niet voor het ravijnjaar wat vanaf 2028, met name in het structurele beeld, duidelijk zichtbaar wordt. Dat vraagt van ons alertheid en realisme. Het is een reden om met open ogen naar de financiële toekomst te kijken en voorbereid te zijn op wat op ons afkomt.

Onderzoeksopdracht
Om voorbereid te zijn op de ontwikkelingen op de langere termijn én om het volgende college de kans te geven om verstandige keuzes voor de stad te maken, hebben we de ambtelijke organisatie de opdracht gegeven nader onderzoek te doen naar de financiële mogelijkheden van de gemeente. De uitkomsten daarvan gaan inzicht bieden in de keuzemogelijkheden die het nieuwe college en u als (nieuwe) raad heeft om onze financiële situatie stabiel te houden. We laten daarbij een analyse maken van het financieel beeld van de gemeente wat betreft de uitgaven en inkomsten, gebaseerd op de huidige (beleids)inzichten op financieel gebied. Ook laten we een gemeentebrede verkenning uitvoeren naar onze werkzaamheden en kijken we waar het efficiënter of minder kan. We hebben daarbij in het bijzonder aandacht voor het Sociaal Domein, omdat we beter zicht willen hebben op de mogelijkheden binnen met name de open-einde regelingen. De resultaten van het onderzoek zullen worden meegenomen in het overdrachtsdossier.

Tot slot
Vlaardingen is een stad van doeners. Een stad waar iedereen mee kan doen en zijn of haar potentieel kan benutten. Een stad die trots is op haar geschiedenis en vol vertrouwen naar de toekomst kijkt en waar ons rijke erfgoed en het aanbod van culturele activiteiten de stad leven en karakter geven. Met deze begroting dragen we bij aan een Vlaardingen dat sterker, groener en veerkrachtiger is. Klaar voor de generaties die volgen.

Met deze begroting sluiten we een bestuursperiode af waarin we hebben laten zien dat Vlaardingen vooruit kan, zelfs in financieel onzekere tijden. We laten de basis achter waarop onze stad verder kan groeien en bloeien. Het is ons vertrouwen dat een volgend college daarop kan voortbouwen, samen met de raad en met onze inwoners.

Ontwikkeling van het begrotingssaldo

Terug naar navigatie - Inleiding - Ontwikkeling van het begrotingssaldo

De financiële stand van zaken die in de Voorjaarsnota 2025 is opgenomen, hebben wij verwerkt in de meerjarenbegroting. Daarnaast hebben we de meicirculaire van het gemeentefonds en het resultaat van de 1e voortgangsrapportage 2025 verwerkt en hebben we de vastgestelde meerjarenbegrotingen van de gemeenschappelijke regelingen één op één overgenomen in onze meerjarenbegroting. Ook hebben wij een aantal begrotingsposten na aanbieding van de Voorjaarsnota 2025 moeten actualiseren. Dit leidt tot het volgende verloop van de saldi in de meerjarenbegroting:

Bedragen x € 1.000) 2026 2027 2028 2029
Begrotingssaldi na de Voorjaarsnota 2025 -2.915 3.547 -3.773 324
Afwijkende verwerking VJN
Herijking verbonden partijen Stroomopwaarts/RogPlus 1.071 524 -81 -1.695
Indexering CAO-ontwikkelingen 1.768 1.556 487 487
Ontwikkeling Marktbuurt (van exploitatie naar investering 1.165 1.165
Indexeringen 590 411 -535
Terugdraaien onttrekking reserve gebiedsontwikkeling -2.340 2.340
Subtotaal afwijkende verwerking VJN 2.253 3.656 2.211 -1.208
Verwerkingen begroting
Effecten meicirculaire 645 23 3781 3311
Bijstelling raming OZB 356 367
Bijstelling kapitaallasten 1342 2333 -1430 -3241
Correctie/verschuiving winstnemingen grondexploitaties 3487 -7582 -1103 890
Toevoegen jaarschijf 2029 aan grondexploitaties -3738
Aframen stelpost zwembad 790 814 838
Diverse correcties -224 60 -179 -200
Subtotaal verwerkingen begroting 5.250 -4.376 2.238 -1.772
Nieuwe ontwikkelingen
Invoering HR21 -749 -771 -795 -818
Sturingsdashboard Programma Wonen -103
Doorbraakmethode -52 -53
Toezichthouders Westwijk -67 -69 -71 -73
Broekpolder -62
Juridisch medewerker APV -104
Preventie medewerker digitale veiligheid -95 -98 -101 -104
Cofinanciering MRDH subsidie bedrijventerreinen -618
Cofinanciering MRDH subsidie bedrijventerreinen 309
MIP 2023 - 2037 Sportvelden -15 -19 -19
Continuereren ontmoetingen Regenboogstad -21 -22 -22 -23
Wonen Westwijk; corr voorjaarsnota. dekking uit bestemmingsreserve niet mogelijk -119 -123 -127 -131
Particuliere woningverbetering -60
Marktbuurt: toevoegen permanente huisvesting voor tijdelijke huisvesting Palet Centrum -8 -119
Ophoging bijdrage GGU (Gezamenlijke gemeentelijke uitvoering) -52 -42 -39 -39
Gemeenteraadsverkiezingen 2026 -41
Formatie stadsarchief -101 -103 -106 -109
Accommodaties bewegingsonderwijs (kapitaallasten vanaf 2030)
Terugdraaien dotaties reserve duurzaamheid -316 -325
Schrappen taakstelling verbonden partijen 2026 -2.250
Debiteurenbeheer aanmaankosten 300 309 318 328
Aframen extra middelen buitensportaccommodaties vjn 2022 (coalitieakkoord) 275 283 292 300
Positief resultaat LOO 8.000
Ophogen stelpost BTW Compensatiefonds 750 750 750 750
Schrappen stelpost voorzichtigheid gemeentefonds 1.080 1.202 1.202 1.202
Subtotaal nieuwe ontwikkelingen 5.904 922 1.274 1.145
Begrotingssaldi 10.493 3.749 1.951 -1.511
Mutaties reserves
Bedragen x € 1.000) 2026 2027 2028 2029
Storting reserve verduurzaming/groot onderhoud 49
Onttrekking reserve verduurzaming/groot onderhoud -11
Onttrekking reserve sanering broekpolder -280 -280 -300
Onttrekking reserve Krabbenpark en Oeverbos -540
Reserve gebiedsontwikkeling Rivierzone dotatie winstnemingen 1.174 14 1
Reserve gebiedsontwikkeling Westwijk dotatie 4.800
Reserve gebiedsontwikkeling Westwijk dotatie winstnemingen 185 341 216 398
WLZ Reserve revitalisering binnenstad dotatie (uit algemene reserve) 2.593 7.669
Reserve bijdrage onderhoud Aelusmolen storting 41 41
Reserve bijdrage onderhoud Aelusmolen onttrekking -23 -23 -23 -23
Reserve nationaal actieplan sport en bewegen onttrekking -40
Reserve hybride werken dotatie 39 39 39 39
Reserve groot onderhoud daktuin dotatie 25 25 25 25
Algemene reserve onttrekking tbv reserve Westwijk -4.800
Algemene reserve onttrekking tbv revitalisering binnenstad -2.593 -7.669
Algemene reserve onttrekking -174
Totaal reservemutaties 630 -28 -42 439

Structureel begrotingsevenwicht

Terug naar navigatie - Inleiding - Structureel begrotingsevenwicht

Het geactualiseerde financieel meerjarenperspectief laat in 2026 een overschot zien van 10,5 miljoen, in 2027 een overschot van 3,7 miljoen, in 2028 een overschot van 2,0 miljoen en in 2029 een tekort van 1,5 miljoen. In dat saldo zitten echter nog reservemutaties en incidentele baten en lasten die moeten worden gecorrigeerd om tot het structureel begrotingsevenwicht te komen. Het structureel begrotingsevenwicht geeft aan of de structurele lasten en baten in evenwicht zijn. Dat is belangrijk om de gezondheid van de gemeentelijke financiën te kunnen beoordelen. Immers als de structurele lasten gedekt moeten worden met incidentele baten dan zal de gemeente interen op haar reserves en zal de gemeente na verloop van tijd niet meer in staat zijn om aan haar verplichtingen te voldoen.

In onderstaand overzicht is het structurele begrotingsresultaat zichtbaar gemaakt. Dit overzicht brengt heel duidelijk het (nieuwe) ravijnjaar 2028 in beeld. Waar de begroting in 2026 en 2027 nog structureel sluitend is, is dat vanaf 2028 niet meer het geval. De belangrijkste oorzaak hiervoor is de kortingen van het gemeentefonds in het kader van de hervormingsagenda Jeugd. In 2026 wordt het begrotingssaldo overigens voor een groot deel bepaald door het nemen van een incidenteel resultaat uit de middelen die we ontvangen hebben voor de opvang van de Oekraïners. De gedetailleerde analyse van de incidentele lasten en baten kunt u vinden in het financiële deel van deze begroting.

Zowel de taakstelling verbonden partijen als de taakstelling jeugdzorgkosten wordt door de provincie niet geaccepteerd. Om deze reden hebben wij deze taakstellingen gecorrigeerd in het structureel saldo. We zijn in gesprek met de provincie om te komen tot taakstellingen die zij wel kunnen accepteren.  Zodat ze niet meer hoeven te worden gecorrigeerd en kunnen worden meegenomen in het structureel saldo. 

Vlak voor het vaststellen van deze begroting zijn we nog geconfronteerd met een begrotingswijziging voor 2025 en 2026 van Rogplus. De provincie heeft ons verzocht om hier rekening mee te houden. De begrotingswijziging zal worden verwerkt na vaststelling van het AB van Rogplus. De begrotingswijziging zorgt ervoor dat we in 2026 nog wel structureel sluitend zijn, maar in 2027 niet meer. Onze financiële bewegingsruimte is daardoor zeer beperkt. Hierover hebben wij u op 9 september geïnformeerd via een raadsmemo met onze bestuurlijke reactie op het bericht van de provincie.  

Naar aanleiding van een toezegging bij de bespreking van de Voorjaarsnota in de raadscommissie van 3 juli geven wij hierbij aan dat in voorliggende begroting het Meerjaren investeringsplanning (MIP) is geactualiseerd. Deze treft u zowel in de begroting zelf als in de bijlage bij de begroting. De begroting wordt net als voorgaande jaren op het niveau van taakvelden gepresenteerd conform de vereisten vanuit het ministerie van BZK. Inzicht in meer gedetailleerde begrotingsposten van een specifiek thema kan op verzoek worden verstrekt. Wij beschouwen toezegging 544 hiermee als afgedaan. 

Structureel begrotingsresultaat (bedragen x € 1.000) 2026 2027 2028 2029
Saldo van baten en lasten 10.493 3.749 1.951 -1.511
Incidentele baten en lasten (saldo) -9.344 -236 -2.450 -1.287
Incidentele mutaties met reserves (saldo) 630 -28 -42 439
Te corrigeren taakstelling verbonden partijen -2.250 -2.250 -2.250
Te corrigeren taakstelling Jeugd -13 -231 -2.467 -2.467
Totaal structureel begrotingsresultaat 1.766 1.003 -5.258 -7.077

Weerstandsvermogen

Terug naar navigatie - Inleiding - Weerstandsvermogen

We willen onze algemene reserve op peil houden om financiële risico’s op te vangen. Om te bepalen in hoeverre wij in staat zijn om onze financiële risico’s op te vangen, wordt de weerstandsratio gebruikt. Deze maatstaf wordt uitgedrukt in een verhoudingsgetal. In het coalitieakkoord 'Groei en Bloei voor Vlaardingen' hebben wij aangegeven dat onze weerstandsratio kan volstaan met een absolute ondergrens van 1,0, omdat we de incidentele en structurele risico’s goed in beeld hebben. Met deze ondergrens houden we genoeg middelen in onze algemene reserve achter de hand om alle geïdentificeerde risico’s af te dekken en voldoen we ruim aan wat de provincie van ons verwacht. 

Op basis van de interne analyse betreffende de risico’s (zie paragraaf weerstandsvermogen) moet voor 2026 een totale weerstandscapaciteit van 41,9 miljoen worden aangehouden. Uit onderstaande blijkt dat het weerstandsvermogen de komende jaren ruim is. 

Financiën Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting
Bedragen x € 1 miljoen 2024 2025 2026 2027 2028 2029
Algemene reserve 60,6 44,9 55,4 51,6 45,9 44,4
Onbenutte belastingcapaciteit 5 5 5 5 5
Totaal weerstandsvermogen 60,6 49,9 60,4 56,6 50,9 49,4
Noodzakelijle weerstandscapaciteit 28,6 41,9 41,9 41,9 41,9 41,9
Weerstandsratio 2,1 1,2 1,4 1,4 1,2 1,2

Tabel recapitulatie

Terug naar navigatie - Inleiding - Tabel recapitulatie

Zie hieronder de recapitulatie van de meerjarenraming 2026-2029 op totaalniveau per taakveld.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Begroting 2025 na wijziging 2026 2027 2028 2029
Lasten 342.864 428.841 398.616 397.201 409.564
Baten 404.008 439.963 402.337 399.110 408.493
Saldo van baten en lasten 61.144 11.122 3.720 1.909 -1.071
Stortingen 0 1.511 7.853 10.290 462
Onttrekkingen 0 882 7.881 10.331 23
Mutaties reserves 0 -630 29 41 -439