Jaarlijkse thema
Jaarlijks staan we stil bij een belangrijke gebeurtenis die in het verleden plaatsvond waarbij aangesloten wordt bij de actualiteit. In 2026 kiezen we voor het thema ‘kerk’. Het is dan 1300 jaar geleden dat voor het eerst een kerk vermeld wordt in de streek Marsum, waarmee zeer waarschijnlijk het huidige Vlaardingen bedoeld wordt. De Vlaardingse kerk ondergaat de komende jaren een belangrijke transformatie. Redenen om in 2026 stil te staan bij dit belangrijkste monument van Vlaardingen. De kerk leent zich ook voor verbreding van het thema naar plaatsen van ontmoeten en zingeving. Maar ook taalgeletterheid en ontwikkeling past goed als thema bij de nieuwe functie van de kerk als bibliotheek. In de hal van het stadsarchief is gedurende het jaar een tentoonstelling te zien met beeldmateriaal en archiefstukken, die het verhaal vertellen van de kerk door de eeuwen heen.
Kunst in de stad
Ook in 2026 gaan wij door met nieuwe initiatieven op het gebied van kunst in de openbare ruimte. Daarmee geven wij richting aan om de binnenstad te verlevendigen en nieuwe (woon) locaties te voorzien van kunst met een contextuele samenhang. De kunstuitingen zorgen voor een verbindende kwaliteit en identiteit. Dat kan door het verder realiseren van muurschilderingen, gedichten of combinaties daarvan of het realiseren van nieuwe kunstobjecten. Dit is tevens ondersteunend aan de ambities in diverse stadsprogramma’s (zoals groenbeleid) en ten aanzien van specifieke ontwikkelgebieden en maken wij integraal bestaande minder sfeervolle plekken een stuk aantrekkelijker. In 2026 zal de overeenkomst voor het onderhoud van de Kunstwerken in de Openbare Ruimte opnieuw worden aanbesteed. Het is de verwachting dat de kosten voor het beheer – mede door indexatie – bij het aangaan van een nieuwe overeenkomst zullen stijgen
Cultuurnota
De cultuurnota ‘Actief en inclusief’ 2022-2025 wordt in 2026 vernieuwd. In het kader van de standaardbeleidscyclus 2025-2028 zal in 2026 eerst een cultuurvisie worden opgesteld, waarna in 2027 de nota volgt. Tot die tijd zal de focus op verbinding door cultuur op het gebied van educatie, vrijetijdsbesteding, activiteiten met een sociaal karakter en cultureel ondernemerschap worden voortgezet. Tevens zal daar waar mogelijk continuering in de samenwerking met betrekking tot de uitvoering van de ambities van relevante stadsprogramma’s plaatsvinden.
Archiefwet
De Archiefwet 1995 moet en zal worden herzien. Met de beoogde nieuwe Archiefwet wordt blijvend te bewaren overheidsinformatie al na tien jaar overgebracht naar een openbare archiefinstelling. Ook speelt de nieuwe wet beter in op de huidige tijd waarin het merendeel van informatie digitaal gecreëerd wordt. De Tweede Kamer heeft het wetsvoorstel daartoe op 18 februari 2025 aangenomen. Het ligt nu ter behandeling voor in de Eerste Kamer. Naar verwachting zal de nieuwe Archiefwet in juli 2026 in werking treden. Informatie gaat sneller naar de archiefdienst. Momenteel gebeurt dit na 20 jaar. De nieuwe wet verkort die periode naar 10 jaar zodat de documenten sneller bij de archiefdienst zijn. Die draagt zorg voor het eeuwig leesbaar en bruikbaar houden van de informatie zodat archiefdiensten sneller de informatie openbaar beschikbaar kunnen aanbieden. Het voornemen is om gelijktijdig met de nieuwe Archiefwet, ook het Archiefbesluit en de Archiefregeling in werking te laten treden. Dit zijn de uitvoeringsregelingen van de archiefwet. Het stadsarchief beheert en ontsluit ook het archief van gemeente Maassluis. Mede door de komst van de beoogde nieuwe Archiefwet herijken we deze dienstverlening.
Digitalisering archieven / E-Depot / Collectiebeheer / Archiefbeheer
Om de toegankelijkheid van onze archieven te vergroten worden er bij Stroomopwaarts in Schiedam doorlopend belangrijke archiefbronnen gedigitaliseerd. Op deze manier behouden wij onze historische documenten en kunnen wij op den duur naar efficiënter beheer en minder ruimtegebruik. Ook zorgen digitale archieven voor een nog betere koppeling met andere systemen en ontsluiting via onder andere onze website www.geschiedenisvanvlaardingen.nl. In 2026 zullen met name werkzaamheden worden voortgezet met betrekking tot de Vlaardingse weesboeken en de doop-, trouw- en begraafboeken.
Om de digitale documenten te preserveren en voor de toekomst permanent beschikbaar te houden, werd in 2025 een digitaal depot (e-depot) aangeschaft. In de komende jaren zal dit depot gevuld worden met digitale documenten van gemeente Vlaardingen en Maassluis, wanneer zij hun digitaal archief overbrengen. Daarnaast biedt het e-depot ook kansen om andere digitale archieven toekomstbestendig te bewaren. In 2026 zullen de eerste digitale documenten worden opgenomen. We verwachten dat dit binnen de huidige opslagcapaciteiten valt. Daarnaast is de verwachting dat de capaciteit van het e-depot de komende jaren zal moeten meegroeien.
Huisvesting van onze collecties
Behoud van ons erfgoed is onze zorg. De krapte op het gebied van depotruimte is bij alle collecties actueel. De tijdelijke mogelijkheid die is gevonden om circa 300 strekkende meter minder courante archieven – tegen betaling – onder te brengen in de depots van het Gemeentearchief in Schiedam geeft enige verlichting. We verkennen de mogelijkheden verder naar een andere huisvesting van onze kunst- en erfgoedcollecties die geschikt is voor goede opslag en bereikbaar voor publiek.
Bibliotheek – verhuizing naar Grote Kerk
De eigenaar van de Grote Kerk, Stadsherstel Maassteden BV werkt samen met de bibliotheek De Plataan en de gemeente aan de transformatie van de Grote Kerk naar een bibliotheek en huis van de stad. Voor dit proces is ook een gemeentelijke stuurgroep onder leiding van een projectleider ingericht. In 2026 zal onder andere gewerkt worden aan de restauratie van de Grote Kerk en het definitief ontwerp voor de inrichting van het gebouw. We zetten in op het zo snel mogelijk openen van bibliotheek, naar verwachting in de eerste helft van 2027.
Professionalisering lokale omroep
De verdere professionalisering en optimalisering van de lokale omroep in de vorm van ‘Omroep Twee’ als streekomroep zal in 2026 worden voortgezet. Er wordt uitgezonden op basis van de nieuwe aanwijzing voor Stichting Lokale Omroep Vlaardingen (in 2025 aangewezen) en de aanwijzing van Schie door het Commissariaat voor de Media. De nieuwe mediawet is uitgesteld naar 1 januari 2028. Tot die tijd gelden de huidige eisen voortvloeiend uit de Mediawet 2008.
Evenementen
We geven verdere uitvoering aan de Evenementenvisie Vlaardingen 2025-2035 - Vertellen, vermaken en verbinden, onder andere door het opstellen van een evenementennota. We blijven werken aan een toekomstbestendig, divers en aantrekkelijk evenementenaanbod voor Vlaardingen.
In 2026 werkt de gemeentelijke evenementencoördinator, na goede eerste resultaten in 2025, volop verder aan de in de evenementenvisie beschreven acties.
Kerkenvisie
De in 2021 opgestelde Kerkenvisie is toe aan een update. Wij gaan in gesprek met de eigenaren van de kerken en leveren een actuele visie op die onder andere inzicht geeft in welke gebouwen nog actief zijn en blijven, welke bedreigd worden en waar kansen liggen. Hoe bewoners vandaag de dag betekenis geven aan deze gebouwen wordt hier ook in meegenomen.
Verdrag van Faro
Het in 2024 door Nederland ondertekende Verdrag van Faro stelt de mens en de samenleving centraal en hún relatie met erfgoed. Om invulling te geven aan deze benadering van erfgoed is in 2025, in samenwerking met KADE40, een pilot afgerond waarbij diverse groepen in Vlaardingen zijn bevraagd over wat zij zien als Vlaardingse geschiedenis. In deze fase ging het (nog) niet om initiatieven vanuit de Vlaardingen samenleving, maar om het Verdrag van Faro te agenderen en te onderzoeken of er een vervolgfase komt. Afhankelijk van deze uitkomsten wordt in de vervolgfase in 2026 de Vlaardingse samenleving uitgenodigd om met initiatieven te komen.