Onderwijs (algemeen)
Het onderwijs heeft de maatschappelijke opdracht mede te zorgen voor sociale samenhang, algemeen welzijn, economische groei en welvaart. Een aantal factoren zet deze maatschappelijke opdracht onder druk: oplopende ongelijkheid, thuiszitters, krimp en stijging van leerlingenaantallen, kwaliteitsverschillen, segregatie, het tekort aan en de veranderende rol van leerkrachten, werkdruk en tekorten op de jeugdzorg. Toenemende armoede is een veel gehoord signaal. Wij spraken met de schoolbesturen over dit thema en werkten hieraan middels ons armoede- en gezondheidsbeleid. Samen met het onderwijs(veld) hebben we in de Onderwijsvisie 2020-2025 gedefinieerd wat we verstaan onder goed onderwijs in Vlaardingen. De Onderwijsvisie is meegenomen als basis voor andere stukken zoals het Onderwijskansenbeleid.
Gemeentelijke Onderwijsachterstandenbeleid (GOAB)
In 2023 werd het Onderwijskansenbeleid vastgesteld en als lokale uitwerking van de wettelijk taak Gemeentelijke Onderwijsachterstandenbeleid (GOAB). De gemeente heeft de wettelijke taak voor het zorgdragen van voldoende en kwalitatief goed aanbod van voorschoolse educatie voor peuters met een verhoogd risico op taal- en ontwikkelingsachterstand. De gemeente Vlaardingen vindt het belangrijk dat alle kinderen hun talenten kunnen ontplooien. Het vergroten van kansen voor kinderen met (taal)achterstanden maakt hier een belangrijk onderdeel van uit. De uitbreiding van kansen ligt in het feit doordat meer kinderen in aanmerking komen voor een plek in de voorschoolse educatie (2 tot 4 jaar). Een speciale aandacht gaat uit naar ondersteuning tijdens de verschillende overgangen in het leven van ieder kind. In de uitvoering wordt verder gekeken naar het aanhaken bij verschillende relevante projecten, zoals Kansrijke Start dat toeziet op de eerste levensfase, Gelijke Kansen Alliantie waarin wordt gestimuleerd dat kinderen met gelijke talenten ook daadwerkelijk gelijke kansen in hun ontwikkelingsloopbaan krijgen en Nationaal Programma Onderwijs in relatie tot de onderwijsvertragingen door Corona.
Passend onderwijs en jeugdzorg
Met het onderbrengen van alle jeugdhulp bij Mevis, is de invoering van het MVS jeugdmodel en daarmee de transformatie van het sociaal domein in 2023 nog in volle gang. Samen met de kinderopvang- en onderwijspartners vonden werksessies plaats, voor input richting Mevis en de transformatie naar het MVS jeugdmodel. De partners maakten hiervoor deel uit van het Netwerk ‘Opgroeien door spelen en leren’, één van de vijf netwerken van het MVS jeugdmodel.
Onderwijs voor Oekraïense ontheemden
In september 2023 opende de onderwijsvoorziening voor primair onderwijs in de wijk Mrija - school De Vriendschap - haar deuren voor de ontheemde kinderen uit Oekraïne. De afspraken tussen gemeente en schoolbestuur Stichting Wijzer omtrent de onderwijsvoorziening legden we begin 2023 vast in een convenant. In de wijk Mrija wonen en leven ruim 1.000 Oekraïners waaronder circa 300 kinderen en jongeren. Ongeveer 135 kinderen gaan naar De Vriendschap en van de oudere leerlingen volgen de meesten hun onderwijs op scholen voor voortgezet onderwijs of op het mbo.
De leer- en kwalificatieplicht
Jaarlijks informeert het college de gemeenteraad over het uitgevoerde leerplichtbeleid van het laatst afgesloten jaar. Sinds de samenwerking van de drie gemeenten binnen het Regionaal Bureau Leerplicht MVS, genaamd Leerrecht, wordt voor de gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam een gezamenlijk verslag opgesteld. Het Jaarverslag leerplicht MVS over schooljaar 2022-2023 is op 14 november 2023 vastgesteld door het Vlaardingse college en met een raadsmemo aan de raad aangeboden.
Leerrecht rapporteert niet alleen over het leerplichtbeleid maar ook over de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten (RMC). Doel van het RMC is het scheppen van voorwaarden voor jongeren van 18 tot 23 jaar om de voor hen meest passende en meest passende onderwijs- en/of arbeidsmarktpositie te bereiken.
Onderwijshuisvesting - Integraal Huisvestingsplan (IHP)
Om goede huisvesting voor leerlingen te verzorgen, zijn we onverminderd doorgegaan met het uitvoeren van het IHP. Bij groei van de stad houden we rekening met onderwijshuisvesting, zoals vastgelegd in ons Coalitieakkoord 2022-2026 Gemeente Vlaardingen "Groei en bloei voor Vlaardingen".
In 2023 zijn er twee onderzoeken uitgevoerd. Het ene onderzoek is het stadsbrede locatieonderzoek naar potentiele onderwijslocaties voor primair onderwijs. Uit dit onderzoek bleken 22 locaties geschikt als mogelijke onderwijslocatie. Deze locaties kwamen op een shortlist. Met schoolbesturen waar voor een school nieuwbouw gepland is, zijn inmiddels gesprekken gevoerd om te komen tot een definitieve locatie waar de school gerealiseerd kan worden. Het andere onderzoek had betrekking op kwaaitaalvloeren bij scholen die tussen 1964 en 1985 gebouwd zijn. Onderzocht is of er schade is aan deze vloeren en welke herstelwerkzaamheden uitgevoerd moeten worden om de schade te herstellen. Voor de onderwijscampus in District U hebben we de koopovereenkomst kunnen ondertekenen voor de aankoop van de grond voor het realiseren van het Lentiz vmbo gedeelte en voor de sporthal. Ook hebben we overeenstemming bereikt over de vernieuwbouwplannen van het Groen van Prinsterer, waarbij het rijksmonumentale gedeelte behouden blijft voor het onderwijs en een deel vernieuwd gaat worden. De bestaande gestapelde gymzalen, die onderdeel uitmaken van het rijksmonument, worden aangepast naar onderwijsruimten. Door deze aanpassingen van de gymzalen is besloten dat achter de school een sporthal met turnfaciliteiten, een tribune en een kantine gerealiseerd gaat worden. De binnenmilieumaatregelen bij de scholen waar geen nieuwbouw, renovatie of uitbreiding plaatsvindt zijn bij de laatste scholen uitgevoerd en daarmee voldoen deze scholen aan frisse scholen klasse B. Tot slot is de bouwrealisatieovereenkomst met als bijlage een demarcatielijst vastgesteld. Met het vaststellen van deze overeenkomst wordt de eenduidigheid van afspraken en verantwoordelijkheden tussen de gemeente en de schoolbesturen voor primair onderwijs bij de verschillende nieuwbouw-, uitbreidings- en renovatieprojecten beter gewaarborgd.
Vlaardingen MBO-stad
De ambitie om van Vlaardingen een innovatieve MBO-opleidingsstad te maken is opgenomen in het coalitieakkoord “Groei en Bloei voor Vlaardingen”. Voor de verbinding tussen onderwijs en arbeidsmarkt werken wij als gemeente samen in lokale en regionale netwerken. Wij streven er naar zoveel mogelijk gebruik te maken van deze kracht van buiten. Onze partners zijn ondernemers, Food Innovation Academy, Zorg Innovatie Academie, Educatief Informatie Centrum van de Rotterdamse haven (EIC), Techno Plaza (LentizLife), JINC, BAAK, S'DAM, Kade 40, de Techniek Oriëntatie Vlaardingen (TOV), zorgpartijen, onderwijspartijen, de provincie, onze buurgemeenten, de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH), de Riverboard (kopgroep LLO).
Ontwikkelingen Vlaardingen programma MBO-Stad:
De bezetting van het programmateam van MBO-Stad komt sinds november 2023 steeds verder op orde. In de tijd daarvoor is wat vertraging ontstaan in uitgevoerde activiteiten en uitgaven. Met name personeelskosten waren in 2023 lager dan gepland, waardoor het programma een overschot heeft. Het is van belang dat het overschot doorgeschoven wordt naar volgend jaar, zodat de achterstand wordt ingelopen.
Vlaardingen MBO-Stad maakt deel uit van de aanvraag voor een regiodeal (toegewezen op 9 februari 2024). Dit is een subsidie ten behoeve van brede welvaart in de regio (MVS en Rotterdam oud-Mathenesse). MBO-Stad hoort bij de tafel "toeleiden naar toekomstbestendig werk".
Belangrijk voor MBO-stad is, dat er overeenstemming is bereikt over de ontwikkeling van het onderwijsgebouw op District U. Hier komen Lentiz (VMBO) en Albeda (MBO) in één gebouw, wat de doorlopende leerlijnen (m.n. Zorg) ten goede komt. Ook de MBO-studenten van Lentiz, die aan de Food Innovation Academy studeren, krijgen straks hier hun theorie. (Zie ook Onderwijshuisvesting)
Vlaardingen MBO-Stad neemt deel in het Nationaal Programma Westwijk, komend jaar werken we dit verder uit. Hetzelfde geldt voor onze deelname in de ontwikkeling van Citymarketing.
Economie
Wij zijn trots om voor Vlaardingen en het Vlaardings vestigingsklimaat een aantal mooie stappen vooruit te hebben gezet in 2023. Zo maakten wij onder meer een vliegende start met citymarketing, lanceerden we een online Ondernemersloket en leverden we een Visie Bedrijventerreinen op.
Voor de nieuwe Visie Bedrijventerreinen Vlaardingen 2024-2034 heeft een uitgebreide afstemming met het bedrijfsleven plaatsgevonden via ondernemersvereniging IKV Ondernemend Vlaardingen, haar dochterorganisaties per bedrijventerrein en de Economische Adviesraad Vlaardingen. Ook de gemeenteraad is uitgebreid betrokken bij de totstandkoming van de nieuwe visie. De visie is in december 2023 door het college van B&W vastgesteld en inmiddels op 1 februari 2024 unaniem door de gemeenteraad. De nieuwe visie geeft onder andere duidelijkheid waar wij bedrijven willen verwelkomen en concentreren en waar woningen een plek kunnen krijgen (een wens vanuit het coalitieakkoord).
Een belangrijke verbetering in onze dienstverlening aan ondernemers is het in 2023 gelanceerde online Ondernemersloket op de gemeentelijke website. Hier brengen wij alle gemeentelijke informatie voor ondernemers samen op een overzichtelijke en toegankelijke manier. Ook zijn de accountmanagers binnen het loket uitstekend vindbaar. We lanceerden het loket in mei samen met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, die overigens ook meedachten over de inhoud van het loket.
2023 was ook het jaar waarin een vliegende start is gemaakt met stadsbrede citymarketing. Citymarketing draagt bij aan de strategische ambities uit de Toekomstvisie Vlaardingen 2020-2040 en het coalitieakkoord 2022-2026 Groei en Bloei voor Vlaardingen. En het geeft invulling aan de opdracht die de burgemeester van de raad kreeg om het imago van Vlaardingen te versterken. Onze citymarketingorganisatie Vlaardingen Partners is vanaf mei operationeel om met gemeente, ondernemers en andere partners te werken aan het verbeteren van het imago van Vlaardingen en aan het binden en aantrekken van de gewenste doelgroepen naar de stad. Vlaardingen Partners werkt op basis van het in 2023 opgeleverde Citymarketingplan Vlaardingen, waarin strategie en uitvoering is geborgd. Middels een subsidieovereenkomst is meerjarig vastgelegd welke prestaties Vlaardingen Partners jaarlijks zal verrichten en welke doelen met partners en gemeente worden gesteld.
Binnen team Economie is in 2023 capaciteit toegevoegd, als strategisch en dagelijks aanspreekpunt voor Vlaardingen Partners, om over citymarketing te adviseren in gemeentelijk beleid en projecten zoals de Startnotitie Evenementenvisie, uitvoering Amendement Voorjaarsnota 'Tot ziens in Vlaardingen' (tot ziens borden) en het amendement 'Gave en levendige binnenstad', het vrijetijdsaanbod voor bewoners en bezoekers te versterken en om citymarketing verder te ontwikkelen richting citybranding. Deze extra capaciteit is in de 1e voortgangsrapportage 2023 opgenomen en verwerkt in de meerjarenbegroting.
Voor de nieuwe Detailhandelsvisie zijn in 2023 eerste kaders opgesteld en verkennende gesprekken gevoerd met detailhandelsverenigingen. Om de opkomst van zogenaamde flitsbezorgers (‘dark stores’) in goede banen te leiden is met het paraplubestemmingsplan een eerste ruimtelijke component afgeleverd. Voor de binnenstad zijn brancheringskansen en een bijbehorende aanpak voorbereid. Deze worden in de Detailhandelsvisie opgenomen. De detailhandelsvisie staat in de steigers om in 2024 af te ronden.
Het bovenstaande konden wij realiseren omdat wij de adviescapaciteit van het team Economie in 2023 op peil konden brengen na een lange periode van personele krapte. Vanaf begin 2023 werkten we met tijdelijke inhuur en richting eind van het jaar hebben wij de posities van economisch beleidsadviseurs vast kunnen invullen met nieuwe enthousiaste teamleden.
Team Economie kon hierdoor ook in 2023 goed deelnemen aan de gemeentelijke intake- en omgevingstafel. Ondernemers met initiatieven kregen optimaal en snel duidelijkheid over de wenselijkheid van hun plannen en de eventuele benodigde vervolgstappen, zoals de nieuwe Omgevingswet ook vraagt. Ook heeft team Economie een stevige inhoudelijke bijdrage geleverd aan de Omgevingsvisie.
Wij zetten in op een goede aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt zodat Vlaardingers in eigen stad maximaal kans op een passende baan hebben bij één van de veelzijdige ondernemers met kleine en middelgrote bedrijven. In de realisatie van de ambitie Vlaardingen als innovatieve MBO-opleidingsstad en de verbinding onderwijs en arbeidsmarkt ondersteunen wij de Food Innovation Academy en de Zorg Innovatie Academie en werken wij samen in lokale en regionale netwerken.
Ook in 2023 hebben wij weer de kracht van onze partners gebruikt. Dit zijn bijvoorbeeld ondernemers, de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH), Economische Adviesraad Vlaardingen (EAV), Riverboard (kopgroep Leven Lang Ontwikkelen), zorgpartijen en onderwijspartijen, Stichting Vlaardingen Partners (SVP), Green Businessclub, IKV Ondernemend Vlaardingen, Stichting Ondernemersfonds Vlaardingen, Koninklijke Horeca Nederland, afd. Vlaardingen (KHN), Stichting Stadshart Vlaardingen (SSV) en Detailhandelsplatform Vlaardingen.
Op dagelijkse basis spelen onze accountmanagers Economie een centrale rol in het relatiebeheer met ons bedrijfsleven. Naast verschillende bedrijfsbezoeken, organiseerden zij in 2023 bijvoorbeeld samen met IKV Ondernemend Vlaardingen een succesvol netwerkdiner voor CEO’s van Vlaardingse bedrijven. Accountmanagement vanuit de gemeente draagt ook bij aan het signaleren van ondermijnende activiteiten of mensenhandel of een vermoeden daarvan. Dat het accountmanagement ook door het bedrijfsleven wordt gewaardeerd kwam ook duidelijk naar voren tijdens de gesprekken over de nieuwe visies bedrijventerreinen en detailhandel.
Binnenstad
In 2023 hebben we met de grootste vastgoedpartijen in de Binnenstad diverse overleggen gevoerd over gezamenlijk investeren in een toekomstgerichte binnenstad. Onder begeleiding van een stedenbouwkundig bureau is gezamenlijk een eerste stedenbouwkundige uitwerking gemaakt van de in 2017 vastgestelde visie op de Binnenstad. In de stedenbouwkundige uitwerking is in kaart gebracht hoe de Binnenstad eruit zou kunnen komen te zien, waarbij de transformatie van het Liesveldviaduct naar een park het focuspunt betreft. Reacties van bewoners en bezoekers op de eerste beelden, tijdens het participatieve evenement in de vorm van het pop-up park Liesveld op 25 november, waren over het algemeen positief.
Verder hebben we in 2023 concrete ingrepen in de buitenruimte laten uitvoeren om ook nu al te werken aan een vernieuwing, vergroening en verlevendiging van de Binnenstad. Zo is meer groen toegevoegd in de Kuiperstraat en op het Schoutplein. De toegevoegde zitjes en speeltuin worden regelmatig gebruikt wat zorgt voor meer levendigheid in de Binnenstad. De speeltuin is nu toegankelijk voor ieder kind, ook voor kinderen met een fysieke beperkingen. Op het Veerplein zijn de boomspiegels rondom de oude Platanen vernieuwd. Niet alleen werd hiermee de worteldruk verholpen en de veiligheid verbeterd, maar het geheel oogt netter en meer uitnodigend. De oude houten banken zijn verwijderd en nieuwe banken zijn geplaatst. Ook de Afrol is vergroend en opgeknapt. Voor een eenduidig verbeterd beeld in de Binnenstad wat betreft inrichting (bankjes, fietsnietjes, verlichting, bestrating, enz) hebben we een materialenlijst opgesteld die voortaan de basis vormt voor productkeuzes in de openbare ruimte (denk aan bankjes en fietsnietjes). In 2023 hebben we geconstateerd dat het dagelijks onderhoud aan de buitenruimte niet altijd op het gewenste niveau was. Het dagelijks onderhoud wordt geïntensiveerd wat o.a. inhoudt dat het straatafval vaker wordt verwijderd, groen vaker wordt verzorgd en kapot straatmeubilair sneller wordt vervangen.
Wat betreft het compacter maken van de Binnenstad en het tegengaan van leegstand is in 2023 de laatste jaarschijf van de transformatiesubsidieregeling van kracht geweest. Tot eind 2023 was het voor ondernemers en vastgoedeigenaren mogelijk een verhuis, plan- of transformatiesubsidie aan te vragen via de Subsidieregeling Binnenstad 2021-2023. Met deze regeling stimuleerden wij ondernemers naar het kernwinkelgebied in de binnenstad te verhuizen en vastgoedeigenaren om hun winkelpanden in de binnenstad buiten het kernwinkelgebied te veranderen naar woningen of dienstverlening. Doel was het winkelgebied compacter te maken, het teveel aan detailhandel te verminderen en leegstand tegen te gaan. Gedurende de looptijd van de regeling hebben wij 9 initiatieven kunnen beschikken met een subsidiebijdrage voor het transformeren naar woningen en een verhuizing naar het kernwinkelgebied.
Havens
Om een veilig nautisch gebruik van de ligplaatsen te waarborgen is in 2023 onderhoud uitgevoerd op diverse locaties in ons havengebied. De ligplaats ter hoogte van de Maasboulevard was zelfs enkele maanden buiten gebruik, omdat beide pontons voor groot onderhoud bij een scheepswerf zijn geweest.
Het aantal jachten die de Oude Haven bezochten is weer vrijwel op het niveau van voor de coronacrisis. Het merendeel van deze passanten bezochten de haven voor een kort verblijf maar ook vanwege de 'Vlaardingen 750 jaar!' activiteiten.
Voor de kades van de KW-haven en Buitenhaven is een onderzoek gestart om na te gaan op welke wijze er een hoogwateroplossing kan komen,. Uitgangspunt is dat de huidige functionaliteiten van deze havens zo min mogelijk worden verstoord. De aanleg van walstroom voor de binnenvaart wordt geïntegreerd in de hoogwateroplossing.