Ieder jaar bieden wij u de jaarstukken aan. In de jaarstukken verantwoorden wij ons over het gevoerde beleid van het afgelopen jaar en de financiële gevolgen daarvan. U vindt hierin het (financieel) resultaat van 2024 en de rechtmatigheidsverklaring van het college en accountantsverklaring.
Van plannen naar realiteit
We blikken terug op een jaar waarin er weer hard is gewerkt aan een bloeiende toekomst voor Vlaardingen. Dat ging soms met grote stappen, soms stapje voor stapje, maar vooruit gingen we. Ook dit jaar lag onze focus op de ambities die door u als gemeenteraad aan het college zijn meegegeven in het coalitieakkoord. We zijn in een fase terecht gekomen waarin we van de plannen realiteit maken en daarmee zichtbaar waarde toevoegen aan de stad. Daarnaast hebben we Vlaardingen weer op de kaart gezet dankzij evenementen zoals de Tour de Femmes, de kraanconcerten en Vlaardingen Straalt.
Desondanks kenden we het afgelopen jaar ook verdrietige momenten. Gebeurtenissen die een diepe indruk hebben achtergelaten op de Vlaardingers en soms ook de rest van Nederland. Deze moeilijke momenten lieten zien hoe verbonden wij als stad zijn, maar ook hoe veerkrachtig. Het motiveert ons extra om het nog beter te doen voor de stad: nu en in de toekomst.
Toekomstbestendige stad
Elke dag hebben we gewerkt aan de toekomst van deze generatie en de generaties na ons. Om zo alle Vlaardingers een kans te bieden op een succesvolle toekomst.
Aan de hand van de Woonvisie werkten we ook in 2024 aan wijken met voldoende goede en betaalbare woningen voor elke portemonnee. Zo zijn we gestart met het bouwen van woningen in de Rivierzone, De Heemtuinen en bliezen we nieuw leven in onze monumentale pakhuizen aan de Westhavenkade en Vetteoordsekade. Met onze woningstichtingen ondertekenden we nieuwe prestatieafspraken om zo samen te werken aan veerkrachtige wijken en een diverse, duurzame woningvoorraad. Ook hebben we aandacht voor het toekomstbestendig maken van al bestaande woningen. Hiervoor hebben we de pilot ‘Aardgasvrije woning’ uitgebreid met een nieuwe pilot om tien Vlaardingse straten volledig aardgasvrij te maken. Dankzij een subsidie van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) konden we ook aan de slag met het verduurzamen van onze bedrijventerreinen.
Bij een prettige woonstad speelt de openbare ruimte ook een belangrijke rol. Geen grijs, kaal beton, maar een mooie openbare ruimte met groen en water. Dit geeft onze inwoners een betere leefkwaliteit. In het voorjaar trok een oranje golf door de stad tijdens de voorjaarsschoonmaak om schoon te maken, recht te zetten, te repareren en op te knappen. Ook hebben we de stad een groene impuls gegeven. Zo eindigden we ook dit jaar weer bovenaan bij het NK Tegelwippen. Maar een groene stad voor nu en straks, vraagt niet alleen om ‘handen uit de mouwen’, maar ook om een visie en ambities. Daarom stelden wij in 2024 een groenbeleidsplan vast voor de komende 10 jaar.
We hielden de stad veilig dankzij diverse handhavingsacties en creëerden bewustzijn tijdens een succesvolle Veiligheidsdag. Hierbij waren er verschillende activiteiten te doen, informatieve kraampjes te bezoeken en demonstraties te zien van de gemeente en haar (veiligheids)partners in Vlaardingen. Aandacht aan onze digitale veiligheid schonken we onder andere door het huldigen van Junior Cyber Agents.
Investeren in de Vlaardinger
Een stad is zielloos zonder haar inwoners en ondernemers. We hebben het getroffen met de Vlaardinger die er niet voor terugdeinst om de handen uit de mouwen te steken, verantwoordelijkheid te nemen, uitdagingen aan te pakken en te werken aan een betere toekomst. Op deze mensen moeten we zuinig zijn en hen in staat stellen om te groeien en bloeien.
Dat begint bij onze jeugd. Tijdens een eerste bijeenkomst met bestuurders in juli verstevigden we de samenwerking met onze partners om van Vlaardingen een MBO-stad te maken. Daarnaast haalden we een subsidie binnen voor het regionale programma ‘Gaan voor een Baan Waterwegregio’. Het programma richt zich op het verbinden van onderwijs en werkgevers in sectoren zoals Zorg, Food, Techniek, Mechatronica en Maritiem. Dankzij de uitbreiding van onze samenwerking met Het Jeugdeducatiefonds worden de ontwikkelingskansen van kinderen die in armoede opgroeien vergroot.
Ook op sportief gebied zijn het afgelopen jaar mooie stappen gezet. De Betrokken Spartaan, de maatschappelijke afdeling van Sparta Rotterdam, is vanaf 2024 aanwezig op een aantal pleintjes en sportvelden in de stad. Daarbij wordt sport als middel ingezet om jongeren letterlijk in beweging te krijgen. Om zo de fysieke en mentale gezondheid, de sociale samenhang in onze wijken en het vormen van normen en waarden te bevorderen. Ook vierden we de langverwachte opening van de Westhal. Deze hal is niet alleen gebouwd voor sportclubs en scholen, maar is een hal voor de wijk: de Westwijk. Een wijk waar veel kwetsbare mensen wonen. Waar gezondheid en sport een extra stimulans verdienen. De hal en de kantine kunnen ook gebruikt worden door en voor bewoners. We hopen dat deze hal gaat bijdragen aan een wijk waar meer verbinding en meer mooie momenten zijn.
Gebiedsontwikkelingen
We hebben ook weer onomkeerbare stappen gezet in de benodigde gebiedsontwikkelingen in de stad: Rivierzone, Binnenstad en Westwijk. Zo kwam er eindelijk groen licht van de Raad van State om aan de slag te gaan met nieuwbouw in een deel van de Rivierzone. Ook zijn we gestart met de sloop van het voormalige laboratorium van Unilever om ruimte te maken voor 800 nieuwe woningen en presenteerden we een ontwerp voor de hoogwateroplossing.
In de Binnenstad hebben we in 2024 zowel op korte als op lange termijn vooruitgang geboekt. Denk daarbij aan het verfraaien van de openbare ruimte met muurschilderingen, het toevoegen van groen en de realisatie van podium De Stip op het Veerplein. Maar ook aan het opstarten van het participatietraject met de stad om te komen tot een lange termijn visie waardoor de binnenstad het visitekaartje van de stad wordt.
Voor de Westwijk ontvingen wij vanuit het Rijk diverse subsidies om aan de slag te gaan met woningverbetering en verbetering van de woonomgeving. Hiermee wordt een meer gevarieerd woningaanbod in de wijk gerealiseerd en wordt tegelijkertijd de woonomgeving verbeterd. Daarnaast openden wij een nieuwe vestiging van de bibliotheek inclusief veiligheidspost waar inwoners van de Westwijk op verschillende momenten kunnen binnenlopen om in gesprek te gaan met de toezichthouders, boa’s of wijkagenten.
Financieel resultaat 2024
Al deze ontwikkelingen hebben geleid tot een negatief resultaat van € 28.580 in de jaarrekening.
Bestemming van het resultaat
Wij stellen voor om € 4.129.644 te bestemmen voor werkzaamheden en activiteiten die in 2024 niet zijn uitgevoerd en die in 2025 alsnog uitgevoerd moeten worden. In de begroting 2025 zijn voor deze activiteiten geen of onvoldoende budgetten opgenomen, waardoor overheveling van de restantbudgetten uit 2024 naar 2025 noodzakelijk wordt geacht.
Volgens eerder genomen raadsbesluiten stellen wij u voor om bedragen in de bestemmingsreserves van de Langdurige Opvang Oekraïners (LOO) , de Binnenstad en Nieuwe Energie op te nemen. Voor LOO gaat het om een bedrag van € 4.937.033. Voor de Binnenstad om een bedrag van € 2.331.422. Voor Nieuwe Energie om een bedrag van € 2.641.018.
Het rekeningresultaat, de budgetoverhevelingen en het storten van bedragen in de bestemmingsreserves betekent een onttrekking van € 14.067.697 aan de algemene reserve. Ten opzichte van de 2e Voortgangsrapportage 2024 is dat een extra onttrekking van € 6.197.452.
Via de voortgangsrapportages in 2024 (en decembercirculaire 2024) heeft u een toelichting gelezen op de afwijkingen die tot op dat moment bekend waren. Op hoofdlijnen zien wij een aantal oorzaken die ten grondslag liggen aan het voorlopige rekeningresultaat. Dit betreft onder andere:
- Het effect van de septembercirculaire en de decembercirculaire. Het extra geld dat wij via de decembercirculaire hebben ontvangen is pas laat beschikbaar gekomen. Daarom hebben wij het extra ontvangen geld nog niet overal kunnen inzetten. Dat heeft dus direct een positief effect gehad op ons saldo.
- Er zijn in het afgelopen jaar veel erfpachtcontracten omgezet in eigendom (Verkoop bloot eigendom). Dit heeft geleid tot een extra opbrengst van € 37.000. Bij deze verkopen bloot eigendom wordt de boekwaarde van de grond afgeboekt. Deze afschrijving was in de 1e Voortgangsrapportage bijgesteld, maar er waren meer verkopen dan verwacht. Dit heeft samen met een grote controle van het voorraad erfpachtgronden geleid tot een extra afschrijving. Dit resulteert in een extra afschrijvingslast van € 850.000.
- Het tekort van Mevis (uitvoeringsorganisatie merendeel jeugdhulp) voor 2024 op basis van de voorlopige jaarstukken is met € 14,8 miljoen euro hoger uitgevallen ten opzichte van de primaire begroting. Hiervan is € 5 miljoen in de 1e begrotingswijziging verwerkt en € 3,5 miljoen in de 2e begrotingswijziging. Per saldo resteert nog € 6.3 miljoen aan kosten die nog aan Mevis betaald moeten worden.
- Ook zijn er afwijkingen ontstaan, omdat beleid soms niet is uitgevoerd of vertraging heeft opgelopen, onder andere door capaciteitsgebrek. Een deel van deze afwijkingen maakt een overheveling van de budgetten noodzakelijk.
- Hogere bouwleges ter hoogte van € 1,2 miljoen doordat een aantal grote aanvragen voor omgevingsvergunningen eerder zijn verleend dan verwacht.
Realisatiegraad
Het resultaat van de jaarrekening laat zien dat we onze realisatiekracht het afgelopen jaar hebben vergroot. We houden minder geld over dan voorgaande jaren en hebben een hogere realisatiegraad bij onze investeringen, namelijk 53% van de gevoteerde kredieten en restantkredieten.
Financiële positie 2024
Begin 2024 was het eigen vermogen € 82.742.252. Door het definitieve resultaat van deze jaarrekening muteert dat eind 2024 naar € 91.379.483 (vóór bestemming van het resultaat en de voorgestelde budgetoverhevelingen).
Het weerstandsratio is 2,1 en voldoet daarmee aan de basisnorm van 1,0 zoals opgenomen in het coalitieakkoord.
De solvabiliteitsratio daalt wel onder de in het coalitieakkoord afgesproken 20%. Het solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan zijn financiële verplichtingen te voldoen. Als gemeente hebben wij altijd de mogelijkheid om geld te lenen, mocht dat nodig zijn. Daarom maken wij ons niet teveel zorgen met deze (tijdelijke) daling van het solvabiliteitsratio.
Vooruitblikkend
De onttrekking uit de Algemene Reserve is een tegenvaller, omdat we daarmee op langere termijn mogelijk minder geld beschikbaar hebben voor onze gebiedsontwikkelingen Rivierzone, Binnenstad en Westwijk. In de meerjarenbegroting 2025 – 2028 hebben wij aangegeven dat we voor deze gebiedsontwikkelingen gebruik konden maken van de ruime algemene reserve. Tegelijkertijd beseffen wij dat er in het huidige tijdsgewricht vele (financiële) onzekerheden zijn, waardoor de wereld er van de een op andere dag er anders uit kan zien. Wij blijven daarom optimistisch dat we de gebiedsontwikkelingen nog steeds volgens plan kunnen uitvoeren.
Leeswijzer
De jaarstukken beginnen met een infographic waarin u in één oogopslag kunt zien waar we ons geld aan hebben uitgegeven afgelopen jaar. In de afzonderlijke programma’s gaan we daar dieper op in. Hier leest u wat wij het afgelopen jaar hebben bereikt op de verschillende thema’s en wat daarvan de financiële gevolgen zijn.
Ook vindt u in deze jaarstukken de rechtmatigheidsverantwoording waarin staat toegelicht in hoeverre de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten, alsmede de balansmutaties het begrotings-, voorwaarden-, en misbruik- en oneigenlijk gebruik criterium zijn nageleefd. Dit houdt in dat de verantwoorde baten en lasten, alsmede de balansmutaties in overeenstemming zijn met door de raad vastgestelde kaders zoals de begroting en gemeentelijke verordeningen en met bepalingen in de relevante wet- en regelgeving. De totale onrechtmatigheid over 2024 is € 11,2 miljoen (waarvan 2,0 acceptabel) is te verdelen in € 4,1 miljoen begrotingsonrechtmatigheid en € 5,1 miljoen voorwaardenonrechtmatigheid.
In de jaarrekening ziet u het financiële eindverslag van 2024. Tot slot kunt u in de bijlagen, toelichting en begrippen meer uitleg vinden over de informatie in deze jaarstukken. Zo vindt u in bijlage 1 een overzicht van de voorgestelde budgetoverhevelingen voorzien van een inhoudelijke toelichting.